Gereğinden fazla yüklenen iş, iş stresi, olumsuz şartlarla başa çıkmak adına gösterilen presenteizm davranışı ve işi bırakma sürecine girmek durumunda kalması çalışanların iş hayatında karşılaştığı önemli sorunlar olup, bu çalışmada aşırı iş yükü, iş stresi, presenteizm ve işten ayrılma niyeti arasındaki doğrudan ve dolaylı etkiler incelenmiştir. Değişkenler arasındaki etkileşimlerin anlaşılabilmesi şirketin en önemli kaynaklarından olan iş gücünün ve bilgi birikiminin örgüt içerisinde kalmasının sağlanması açısından önemlidir. Bu amaçla kolayda örnekleme yöntemi kullanılarak anket yolu ile Adana ve İstanbul illerinde görev alan 234 beyaz yaka çalışanından veri sağlanmıştır. Verilerin analizi için SPSS 25 ve Process Macro programlarından yararlanılmıştır. Değişkenler arasındaki doğrudan ilişkiler için korelasyon ve basit doğrusal regresyon analizleri kullanılmıştır. Analiz sonuçlarına göre aşırı iş yükü, iş stresi, presenteizm ve işten ayrılma niyeti değişkenlerinin birbirleri ile aralarında anlamlı ve pozitif yönlü ilişkiler elde edilmiştir. Aracılık testleri için Process Macro kullanılarak bootstrap yöntemi uygulanmış olup; sonuçlara göre aşırı iş yükünün presenteizm ve işten ayrılma niyeti üzerindeki etkisinde iş stresinin tam aracılık etkisinin olduğu belirlenmiştir. Diğer bir sonuç olarak, aşırı iş yükü ve iş stresinin işten ayrılma niyeti üzerindeki etkisinde presenteizmin aracılık etkisinin olmadığı bulunmuştur.
The direct and indirect effects of work overload, job stress, presenteeism behaviour and turnover intentions linked to each other which are the most significant problems faced in the business life are studied in the research. Understanding the interactions among variables is crucial for ensuring the retention of the company's most valuable resources, namely workforce and knowledge accumulation, within the organization. For this purpose, data from 234 white collar employees working in the provinces of Adana and Istanbul, by convenience-sampling method are analyzed. SPSS 25 and Process Macro programs are utilized for the data analysis. Correlation and simple linear regression analyses are used for direct relationships between variables. Research findings reveal important and meaningful relationships between the variables of work overload, job stress, presenteeism and turnover intention. The bootstrap method is applied using Process Macro for mediation tests; research findings imply mediating effect for job stress on the relation between work overload and both presenteeism and turnover intention. Moreover, presenteeism has no mediation role on the effect of both job stress and work overload on turnover intention.
