Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Tıpta Uzmanlık
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Çukurova Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Cerrahi Tıp Bilimleri, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2022
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: VOLKAN OKBAZ
Danışman: Mediha Türktan
Özet:
Amaç: Toraks cerrahisi postoperatif ağrının yoğun olduğu cerrahilerden
biridir. Çalışmamızda ideal vücut ağırlığına göre postoperatif analjezi amacıyla
uygulanan iki farklı intratekal morfin dozunun etkinliklerinin karşılaştırılması
amaçlandı.
Gereç ve Yöntem: Randomize kontrollü ve prospektif olarak planlanan
çalışmamızda, video yardımlı toraks cerrahisi (VATS) uygulanan hastalar iki gruba
ayrılarak bir gruba ideal vücut ağırlığına göre 10 mcg/kg intratekal morfin (Grup 1),
diğer gruba ise yine ideal vücut ağırlığına göre 7 mcg/kg intratekal morfin (Grup 2)
postoperatif analjezi amacıyla uygulandı. Hastaların intraoperatif ve postoperatif
hemodinamik değişkenleri, postoperatif morfin tüketimi, postoperatif VAS (efor) ve
VAS (dinlenme) skorları, yan etki sıklıkları, ek analjezik ihtiyaçları kaydedildi.
Bulgular: Çalışmaya toplam 46 hasta dahil edildi. Hastaların % 63’ü erkek ve
% 37’si kadın cinsiyetteydi. Hastaların demografik, antropometrik ve operasyon
verilerinin gruplar arasında farklılık göstermediği saptandı (p > 0,05). İntraoperatif
ve postoperatif dönemde; sistolik ve diyastolik arter basıncı ve kap hızı takiplerinde
iki grup arasında anlamlı fark olmadığı gözlendi (p > 0,05). Hastaların solunumsal
fonksiyonları açısından takibi yapılan FiO2 ve SpO2 değerlerinin postoperatif
dönemde farklılık göstermediği tespit edildi (p > 0,05). VAS (dinlenme) ve VAS (efor)
skorları ilk 12 saatte iki grup arasında farklılık göstermez iken, 18. ve 24. saatlerde
Grup 1’de daha düşük olarak saptandı (VAS dinlenme için sırasıyla p=0,024 ve
p=0,017 ve VAS efor için sırasıyla p=0,025 ve p=0,002). Postoperatif morfin tüketimi
tüm zaman dilimlerinde Grup 1’de istatistiksel açıdan anlamlı olarak düşük idi (p <
0,05). Yan etki insidansı her iki grup için de benzer bulundu (p > 0,05).
Sonuç: Çalışmamız sonucunda VATS cerrahisi geçirecek hastalarda
postoperatif analjezi amacıyla ideal kiloya göre 10 mcg/kg intratekal morfin
uygulanmasının 7 mcg/kg intratekal morfin uygulanmasına göre yan etki sıklığını
arttırmadan daha etkin analjezi sağlayacağı kanaatindeyiz. Ancak, bu konuda geniş
doz aralıklarının kullanıldığı çok merkezli, prospektif çalışmaların yapılması
gerektiğini düşünmekteyiz.
Anahtar Kelimeler: İntratekal morfin, postoperatif analjezi, VAS, VATS, yan
etki