Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Çukurova Üniversitesi, Fen-Edebiyat Fakültesi, Türk Dili ve Edebiyatı, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2021
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Murat Aksakallı
Danışman: Muna Yüceol Özezen
Özet:
Türk dili tarihinin çeşitli dönemlerinde, birçok sözlük yazılmıştır. 11. yüzyıldan
günümüze kadar farklı coğrafyalarda yazılan ve çoğu iki dilli olan sözlükler, yazıldığı
dönemin söz varlığını ortaya koyması bakımından önem arz etmektedir. 20. yüzyıla
kadar klasik bir yöntemle yazılmış sözlükler, 20. yüzyıl itibarıyla yerini Batılı
yöntemlerle hazırlanmış sözlüklere bırakmıştır. 20. yüzyılda yazılmış çeşitli sözlükler
arasında dikkati çeken; ancak kaynaklarda pek de bir yer bulamamış olan Ahmed Vahid
(Moran) tarafından yazılmış olan A Condensed Dictionary English-Turkish adlı sözlük
dikkat çekmektedir. Bu doğrultuda, Ahmed Vahid (Moran)’in sözlükçülüğü ve Türk
sözlükçülük tarihindeki yeri ile 1924 yılına ait A Condensed Dictionary English-Turkish
adlı sözlüğünün söz varlığı ortaya konulmuştur. 1881-1945 yılları arasında yaşamış olan
ve esasında bir sözlük bilimci ve filolog olmamasına rağmen “İngilizceyi hakkıyla
öğretmek” amacıyla İngilizce öğrenmek isteyen Türklere bu kaynağı sunması
bakımından önemlidir. Bunu dışında da Türkçe-İngilizce sözlükler de hazırlamış olan
Ahmed Vahid Bey’in Türk sözlükçülüğü alanında iki dilli sözlükler hazırlaması
açısından dikkate değerdir.