İklim Değişikliğinin Maternal Fetal Sağlığa Etkilerine Yönelik Farkındalık Ölçeğinin Geliştirilmesi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Çukurova Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ebelik, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2022

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: DAMLA KISRIK

Danışman: Burcu Avcıbay Vurgeç

Özet:

İklim değişikliği 21. yüzyılın en büyük sağlık sorunudur ve içinde yaşadığımız toplumu tüm yönlerden tehdit etmektedir. Hamile kadınlar ve yeni doğanlar iklim değişikliği bağlamında artık daha savunmasız gruplar olarak kabul edilmektedir. İklim değişikliğinin maternal ve fetal sağlık üzerinde iklim değişikliğinin olumsuz etkilerini azaltmak için uluslararası meslek örgütleri iş birliği içinde çalışmalı, iklim değişikliğine daha duyarlı olmaları ve adaptasyon politikaları geliştirmeleri yönünde teşvik edilmelidir. İklim değişikliğinin ana çocuk sağlığı ve gelecek nesiller üzerindeki sonuçları konusunda farkındalık yaratmaya yönelik adımlar adaptasyonun ilk adımı niteliğindedir. Bu çalışma iklim değişikliğinin maternal fetal sağlığa etkilerine yönelik gebelerin farkındalık düzeylerini ölçmeyi sağlayacak bir ölçüm aracı geliştirmek ve geliştirilen ölçeğin geçerlilik ve güvenirliliğini saptamak amacıyla metodolojik tipte planlanmış ve uygulanmıştır. Araştırmanın evrenini, Adana Şehir Hastanesinde Kadın Doğum Servisine ve Gebe Okuluna başvuran gebelerdir. Örneklemini ise araştırmaya katılmaya gönüllü olan gebeler oluşturmuştur (n=500). Araştırma verilerinin toplanmasında, “Tanıtıcı Bilgi Formu” kullanılmıştır. Araştırma, görüşülerek toplam 500 gebe ile gerçekleştirilmiştir. Araştırmacılar tarafından, literatürde yer alan pek çok araştırma incelenerek ‘‘Genel’’, ‘‘Maternal’’, ‘‘Fetal” olmak üzere 3 ayrı alt boyuttan oluşan “İklim Değişikliğinin Maternal Fetal Sağlığa Etkilerine Yönelik Gebelerin Farkındalık Ölçeği Gebe (İDFÖ-G)” geliştirilmiştir. İlk geliştirildiğinde 36 maddeden oluşan taslak ölçek gerekli geçerlilik ve güvenirlilik çalışmaları sonucunda 21 maddelik son halini almıştır. Elde edilen bulgular IBM SPSS Statistics 22 ve Mplus 7 programları kullanılarak değerlendirilmiştir. “İklim Değişikliğinin Maternal Fetal Sağlığa Etkilerine Yönelik Gebelerin Farkındalık Ölçeği Gebe’nin geçerlilik ve güvenirlilik çalışmasında kapsam geçerliği analizleri sonrası içerik geçerlik oranları madde düzeyinde 0,84 ile 0,92 arasında bulunmuştur. 21 maddelik ölçeğin toplam iç tutarlık Cronbach’s Alpha katsayısı 0,946, alt boyutlarının Cronbach alfa değerleri ise “Genel”alt boyut için 0,871, “Fetal” alt boyut için 0,924, “Maternal” alt boyut için ise 0,907 olarak saptanmıştır. Bu veriler doğrultusunda; “İklim Değişikliğinin Maternal Fetal Sağlığa Etkilerine Yönelik Gebelerin Farkındalık Ölçeği Gebe” nin geçerli ve güvenilir bir ölçek olduğu belirlenmiştir.