• Ana Sayfa

KİREÇLİ BİR TOPRAKTA ORGANOMİNERAL GÜBRE FOSFORU YARAYIŞLILIĞI

Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Çukurova Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Toprak, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2022

Tezin Dili: İngilizce

Öğrenci: MAHMOUD EMAD MORSY MOHAMED MORSY MAHMOUD EMAD MORSY MOHAMED MORSY

Danışman: Emin Bülent Erenoğlu

Özet:

Bu Yüksek Lisans Tezi, son yıllarda kullanımı yaygınlaşan organomineral gübrelerin fosfor(P)un kullanım etkinliği üzerindeki rolünü test etmeyi amaçlamıştır. Bu amaçla, biyogaz tesisi kaynaklı organik gübre (OG) ile karıştırılan mineral gübre (MG) kaynaklı P’un hem topraktaki yarayışlılığı hem de buğday bitkisinin beslenmesine dönük inkübasyon ve saksı denemeleri gerçekleştirilmiştir. Her iki denemede de artan dozlarda OMG-P’u yüzey altına aynı derinliğe uygulanmış ve yine aynı yere uygulanan triple süper fosfat (TSP) gübresi ile karşılaştırılmıştır. İnkübasyon denemesinde topraklar 45 ve 90. günlerde olmak üzere iki defa örneklenmiştir. Homojenize edilen topraklarda yarayışlı P’un bir göstergesi olan Olsen P’u ölçülmüştür. Saksı denemesinde ise kardeşlenme ve olgunlaşma dönemlerinde iki ayrı örnekleme yapılmıştır. Kardeşlenme döneminde tüm bitki örneklenmiş, olgunluk hasadında ise bitki anızı ve dane olmak üzere iki ayrı örnek alınmıştır. Bitki örneklerinde P, azot (N) ve potasyum (K) konsantrasyonları ölçülmüş, bunların kuru ağırlıklar ile çarpılmasıyla da her bir besin elementi için saksı başına içerik ve alım değerleri hesaplanmıştır. İnkübasyon denemesi sonucunda, OMF-P uygulanan toprakların Olsen P’u içeriklerinin MF-P uygulanmış olana göre her iki örnekleme zamanında da daha yüksek olduğu görülmüştür. Bunun ile uyumlu biçimde kardeşlenme döneminde yapılan bitki örneklemesinde hem yeşil aksamdaki P konsantrasyonunun hem de saksı başına P alımı OMF-P uygulanmış bitkilerde daha yüksek olduğu olmuştur.  Benzer bir eğilim olgunluk dönemi hasadında danelerdeki P içerikleri ve toplam P alımları için de gözlenmiştir. Azot ve K için ise organik gübre varlığının bitkilerin bu besin elementlerince beslenmelerini iyileştirdiğine dair kesin sonuçlar gözlenmemiştir. Genel olarak, P uygulaması danedeki N ve K içeriklerini artırırken, toplam alımları göz önünde bulundurulduğunda ise N alımını artırırken, K üzerinde herhangi bir etki gözlenmemiştir. Ancak, bu sonuçların tarla koşullarında elde edilecek sonuçlar ile karşılaştırılmalarına da ihtiyaç vardır.