Yer altı suyu - Yer üstü suyu etkileşim modeli: Silifke-Göksu deltası örneği


Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Çukurova Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, İnşaat Mühendisliği, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2019

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Mehmet Eyyüp Kavşut

Danışman: Recep Yurtal

Özet:

Yer altı suyu ile yer üstü suyu arasındaki etkileşim oldukça karmaşıktır ve bu etkileşimi özellikle de eş zamanlı olarak simüle etmek zorlu bir süreçtir. Bu nedenle yakın zamana kadar iki sistem birbirinden ayrı olarak çalışılmış ve hidrolojik modeller genelde yer üstü veya yer altı su kaynaklarından sadece birine odaklanarak geliştirilmiştir. Bu çalışmada içerisinde nehir, drenaj kanalları, sulak alan ve lagün gibi çeşitli yer üstü suları bulunan Göksu Deltasında yer altı suyu ile yer üstü suyu arasındaki etkileşim araştırılmıştır. Bunun için yer altı ile yer üstü sularını eş zamanlı olarak modelleyebilen GSFLOW (Ground-water Surface-water Flow) birleşik akım modeli kullanılmıştır. GSFLOW, Yağış-Akış Modelleme Sistemi PRMS (Precipitation-Runoff Modeling System) ile Modüler Yer Altı Suyu Akım Modeli MODLFOW-2005'in (Modular Ground-Water Flow Model) birleştirilmesiyle ortaya çıkmıştır. Entegrasyon öncesinde PRMS ile MODFLOW-2005 modelleri kurulmuş ve kalibrasyonları yapılmış, daha sonra GSFLOW kalibre edilmiştir. MODFLOW-2005'in kalibrasyonu kararlı akım şartlarında, modellenen ve ölçülen yer altı su seviyelerinin karşılaştırılmasıyla yapılmıştır. Bunun için arazide belirlenen 18 adet kuyuda bir yıl boyunca statik su seviyeleri ölçülmüştür. Modelleme sonucunda araştırma alanında yer altı ile yer üstü suları arasında sürekli ve dinamik bir etkileşim olduğu sonucuna varılmıştır. Alanı daha iyi temsil edecek şekilde ve daha fazla sayıda kuyuda ölçüm yapılması, arazinin jeolojik enkesitinin belirlenmesi, ayrıntılı topoğrafya haritalarının oluşturulması ve Deltada henüz faaliyete geçmiş olan yeni sulama projesinin de dahil edilerek çalışmanın geliştirilmesi önerilmiştir.