Hazret-i Ali Cenkleri'nde Söz Öbekleri


Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Çukurova Üniversitesi, Fen-Edebiyat Fakültesi, Türk Dili Ve Edebiyatı, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2023

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: ALAA FALAH HASAN AL-HAMADANI

Danışman: Yeter Torun Öğretmen

Açık Arşiv Koleksiyonu: AVESİS Açık Erişim Koleksiyonu

Özet:

Bu çalışmada, Arap harfli bir Eski Anadolu Türkçesi metni olan, Necati Demir ve Mehmet Dursun Erdem tarafından çeviri yazılı metni bir ciltlik kitap hâlinde yayımlanmış olan Hazret-i ̔Ali Cenkleri (2007) adlı edebî mensur metinlerdeki söz öbekleri ve bu söz öbeklerinin tümce içindeki işlevleri belirlenmiştir. Hazret-i ̔Ali Cenkleri'nin ne zaman yazıldığı belli değildir. Ancak dil özelliklerinden XIII-XIV. yüzyılda kaleme alındığı anlaşılmaktadır. XIII-XIV. yüzyıl Eski Anadolu Türkçesinin özelliklerinin ve söz öbekleri türlerinin çeşitliliğinin tespitine katkı sağlamak amacıyla ortaya konulan bu çalışma "Giriş", "Kuramsal Açıklamalar ve İlgili Araştırmalar", "Yöntem", "Bulgular" ve "Sonuç ve Değerlendirme" olmak üzere beş bölümden oluşmaktadır. Giriş bölümünde, çalışmaya dair problem, çalışmanın amacı, çalışmanın önemi ve çalışmanın sınırlılıkları belirtilmiştir. Kuramsal Açıklamalar ve İlgili Araştırmalar bölümünde, Eski Anadolu Türkçesi'ne, söz öbeklerine ve Eski Anadolu Türkçesi söz öbeklerine dair bilgiler verilmiştir. Yöntem bölümünde, çalışmada izlenen yöntem anlatılmıştır. Bulgular bölümünde, çalışmanın temel kaynağı olan metindeki söz öbekleri ve bu söz öbeklerinin tümce içindeki işlevleri ele alınmıştır. Sonuç ve Değerlendirme bölümünde, bulgular bölümündeki incelemelerden yola çıkarak kimi tespitler ve incelenen metindeki söz öbeklerine dair kimi veriler sıralanmıştır. Anahtar Sözcükler: Söz Öbekleri, Hazret-i ̔Ali Cenkleri, Eski Anadolu Türkçesi, Türk Dili.