Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Tıpta Uzmanlık
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Çukurova Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Temel Tıp Bilimleri, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2024
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: ÖZLEM IŞIĞIBOL GEZGİN
Danışman: Şeref Erdoğan
Özet:
Amaç: Hücre içi pH (pHi) düzenlenmesi tüm hücrelerde olduğu gibi
preimplantasyon aşamasındaki embriyolar için de hayati önem taşır.
Preimplantasyon aşamasındaki embriyolar pHi düzenlenmesi için temel
olarak üç farklı iyon değiştirici mekanizma kullanırlar. Bu mekanizmalardan HCO3⁻/Cl- değiştirici
hücreyi alkaloza, Na+/H+ ve Na+,
HCO₃⁻/Cl- değiştiricileri ise asidoza karşı korurlar. Bu çalışmada, in vivo
elde edilen ve in vitro kültürde geliştirilen farklı aşamalardaki
embriyoların (2 hücreli, 4 hücreli, morula ve trofoblast) Na+/H+
değiştirici aktivitesinin tek başına ve Na+, HCO₃⁻/Cl-
değiştiricisi ile birlikte sağlanan asidoz defans mekanizmalarının karşılaştırılması
amaçlandı.
Gereç
yöntem: Çalışmada 5-8 haftalık Balb/c soyu dişi
fareler kullanıldı. In vivo ve in vitro elde edilen embriyoların
bir grubu pH-sensitif florofor 2,7 Bis Karboksi Etil 5-6 Karboksi Florosin
(BCECF) ile yüklenerek mikrospektrofluorometrik yöntem ile asidozdan iyileşme
yanıtları kaydedildi. Na+/H+ değiştirici isoformlarının (NHE1
ve 3) asidozdan iyileşmeye olan katkısını değerlendirebilmek için spesifik
inhibitörler (Kariporid, S3226) kullanıldı. Diğer bir grup embriyoya ise Na+/H+ ve Na+, HCO₃⁻/Cl- değiştirici
proteinlerinin spesifik antikorları ile indirekt immunfloresan boyama yöntemi
uygulandı.
Bulgular: Asidozdan iyileşmede ana düzenleyici mekanizma olan Na+/H+
değiştirici aktivitesi, in vivo ve in vitro aynı aşama embriyolar
arasında anlamlı farklılık göstermezken her iki grupta da en yüksek değiştirici
aktivitesi 2-h embriyonik aşamada gözlendi. Na+/H+
değiştirici 1 ve 3 isoformlarının asidozan iyileşmede etkili olduğu saptandı. Na+, HCO₃⁻/Cl⁻ değiştiricisinin
asidozdan iyileşmede tamamlayıcı rol oynadığı ve in vitro kültür
ortamında gelişen embriyolarda da benzer fonksiyon gösterdiği saptandı.
Sonuç: Asidozdan iyileşmede fonksiyonel değiştirici aktivitelerinin 2 hücreli
embriyonik aşamada yüksek olması ve embriyonik gelişim sürecinde anlamlı azalmalar
görülmemesi, artan metabolik aktivite ve uterusun asidik ortamına uygun olarak
etkin bir asidoz defans mekanızmasının bulunduğunu göstermektedir. In vivo
elde edilen ve in vitro gelişimi sağlanan tüm preimplantasyonel embriyonik
aşamaların asidoz defans mekanizmalarının etkinliği arasında anlamlı farklılık
saptanmamış olması, kültüre edilen ileri aşama embriyoların da IVF
uygulamalarındaki embriyo seçiminde düşünebileceğini desteklemektedir.