Akdeniz bölgesi muz üretim alanlarında Fusarium solgunluğu hastalığı (Fusarium oxysporum f. sp. cubense)'nın durumu ve entegre mücadele olanaklarının araştırılması

Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Çukurova Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Bitki Koruma, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2022

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: MÜMİNE ÖZARSLANDAN

Danışman: Davut Soner Akgül

Özet:

In this study, fungal wilt disease, caused by Fusarium oxysporum f. sp. cubense tropical race 4, was investigated in the Mediterranean Region. Totally, 117 banana plantations were investigated and samples were taken in 2018- 2019. Fusarium and the other fungi were obtained according to standart mycological isolation procedure and eight (8) plantations were detected to be contaminated with the Foc TR4 by classical and molecular identification studies. Disease prevalence was found to be 6.8% in Turkey. Pathogenicity tests were conducted with the Fusarium isolates and BMAE104MM was revealed to be the most virulent (with 91.6% disease severity). Moreover, the susceptibility of four banana cultivars to most virulent isolate was tested and the cultivar Paşa was found to be resistant, when compared to the others. When the effects of chemical fertilizer combinations on disease development were examined, it was found that 15.15.15(25) + Urea application with a rate of 25% (inoculated control 75%) exhibited lower disease severity. The effects of mycorrhiza (ERS), Trichoderma harzianum (T-22), ERS+ T-22 combination and fungicide (hymexazole) applications on disease occurrene were investigated, and these applications reduced the disease severity by 94.4%, 93.3%, 86.4%, and 30%, respectively. The study confirmed presence, prevalence and pathogenicity of the Foc TR4 races identified in banana production areas of Mediterranean coastal region of Turkey.

Bu çalışmada, Akdeniz Bölgesi muz üretim alanlarında, fungal solgunluk hastalığına neden olan Fusarium oxysporum f. sp. cubense (Foc)‘ye ait TR4 ırkının varlığı araştırılmıştır. Muz alanlarında 2018-2019 yılında toplam 117 üret m alanı ncelenm ş ve b tk örnekler toplanmıştır. Fusarium türler ve d ğer funguslar standart m koloj k prosedüre göre zole ed lm ş, klas k ve moleküler tanı çalışmaları sonucu 8 üretim alanının Foc TR4 ile bulaşık olduğu saptanmıştır. Hastalığın ülkemizdeki yaygınlığının %6.8 olduğu bulunmuştur. Elde edilen Fusarium türlerine ait izolatlar ile patojenisite testleri yapılmış, en virülent izolatın%91.6‘lık hastalık şiddetiyle 104 nolu izolat olduğu tespit edilmiştir. Çalışmada 4 farklı muz çeşidinin en virülent izolata karşı duyarlılık seviyeleri incelenmiş, Paşa çeşidinin diğerlerine oranla daha dayanıklı olduğu bel rlenm şt r. Kimyasal gübre kombinasyonlarının hastalık gelişimine etkileri incelendiğinde 15.15.15(25)+Üre uygulamasının %25‘lik oran ile (inokule edilmiş kontrol:%75) en düşük hastalık ş ddet n n hesaplandığı uygulama olmuştur. Mikoriza (ERS), Trichoderma harzianum (T-22), ERS+ T-22 kombinasyonu ve fungisit (hymexazol) uygulamalarının hastalık oluşumu üzerine etkileri araştırılmış, bu uygulamalar hastalığı sırasıyla %94.4, %93.3, %86.4, %30 oranında azaltmışlardır. Çalışma Foc TR4 ırklarının varlığını, yaygınlık durumunu ve patojenitesini ortaya koymuştur.