İnsülin Reseptörü Substrat-1 (IRS-1) Geninin Çukurova Bölgesi'nde Tip 2 Diyabetes Mellitusun İnsülin Direnciyle Genetik İlişkisi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Çukurova Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Biyoteknoloji, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2025

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: BETÜL YAKAN

Danışman: Mehmet Bertan Yılmaz

Özet:

Bu tez çalışması, Çukurova Bölgesi’nde yaşayan tip 2 diyabetes mellitus hastalarında İnsülin

Reseptörü Substrat-1 (IRS-1) gen polimorfizminin insülin direnci ile olan genetik ilişkisini

araştırmayı amaçlamaktadır. Tip 2 diyabetes mellitus, genetik ve çevresel faktörlerin etkileşimi

sonucu ortaya çıkan, insülin salınımı ve insülinin periferik etkileriyle ilgili bozukluklarla karakterize

kompleks bir hastalıktır. Çalışma kapsamında, 50 tip 2 diyabetes mellitus hastası ve 50 sağlıklı birey

olmak üzere toplamda 100 kişiden oluşan bir deney grubu oluşturulmuştur. Bu bireylerin periferik

kan örneklerinden DNA izolasyonu gerçekleştirilmiş ve genetik analizler yapılmıştır. Real-Time

PCR yöntemi kullanılarak IRS-1 Gly972Arg G>A polimorfizmi saptanmış, elde edilen genotipik ve

alelik frekanslar incelenmiştir. Ayrıca, polimorfizmin hastaların klinik ve biyokimyasal

parametreleri üzerindeki etkileri değerlendirilmiştir. Çalışma sonucunda elde edilen veriler

istatistiksel analizlerle detaylı bir şekilde değerlendirilmiş ve IRS-1 genindeki bu polimorfizmin, tip

2 diyabetes mellitusun patogenezi ile genetik ilişkisine dair önemli bulgular sunabileceği ortaya

konmuştur. Bu sonuçların, hastalığın genetik temellerini anlamaya yönelik yeni yaklaşımlara ve

potansiyel tedavi hedeflerinin belirlenmesine katkı sağlayabileceği düşünülmektedir.