Tilbaşar Höyük Erken Tunç Çağı taş aletlerinin arkeometrik yöntemlerle incelenmesi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Çukurova Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Arkeometri, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2022

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: FATMA FIRAT

Danışman: Elif Genç

Özet:

Gaziantep ili sınırları içinde yer alan Tilbaşar Höyük’te 2015-2018 yıllarında yürütülen kazılarda ele geçen 167 adet taş alet tez kapsamında değerlendirilmiştir. Taş aletlerin tamamı Güney Aşağı Kentte yaşayan halkın konutlarından ve sur alanından ele geçmiştir. Bu çalışmanın amacı, Erken Tunç Çağı’na ait taş aletleri tipolojik ve arkeometrik yöntemlerle analiz ederek, söz konusu çağda yaşayan halkın ekonomik faaliyetlerine ışık tutmaktır. Taş aletler öncelikle üretim tekniklerine göre yontma ve sürtme taş alet olmak üzere iki grupta incelenmiştir. Yontma taş aletler, taş alet topluluğunun sadece %10’luk bir kısmını temsil etmektedir. Bunlar kesici ve delici aletlerdir. Sürtme taş aletler hammadde ve tipolojik bakımında oldukça çeşitlilik göstermiştir. Taş aletlerin yarıdan fazlasını besin hazırlama aletleri oluşturur. Bazalt öğütme taşları ve havanlar besin hazırlama aletlerinin başında gelmektedir. Ayrıca taş aletler burada yaşayan halkın ahşap ve taş işçiliğinin yanı sıra dokumacılık, madencilik ve ticaretle uğraştığını göstermiştir. Arkeometrik çalışma, etütlük nitelikte olmayan ve taş aletlerle aynı türü temsil eden örneklerin ince kesit, X-ışınları toz difraktometre (XRD) ve AAS atomik absorpsiyon spektrometresi analizlerini içermektedir. Analiz sonuçları burada yaşayan halkın büyük bir oranda yerel taş kaynaklarından yararlandığını ortaya koymuştur.