Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Çukurova Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İlköğretim Bölümü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2021
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: İDRİS KARA
Danışman: Ayperi Sığırtmaç
Özet:
Bu araştırmanın amacı; okul öncesi
dönem çocuklarının duygu düzenleme becerileri ve problem davranışları ile öğretmen ve ebeveynlerin duygu
düzenleme becerileri ve öğretmenlerin sınıf yönetimi becerileri arasındaki
ilişkinin incelenmesidir. Araştırma nicel araştırma
yöntemlerinden ilişkisel tarama modelindedir. Bu araştırmanın evrenini Siirt il merkezinde Millî
Eğitim Bakanlığına bağlı resmi veya özel okul öncesi eğitim kurumlarında
çalışan bütün okul öncesi öğretmenleri, okul öncesi eğitim kurumuna devam eden çocuklar
ve bu çocukların ebeveynleri oluşturmaktadır. Araştırmanın örneklemini ise
Millî Eğitim Bakanlığına bağlı Siirt İl merkezindeki resmi veya özel okul
öncesi eğitim kurumlarında çalışan 142 okul öncesi öğretmeni ile her öğretmenin
sınıfından basit rastgele örnekleme yöntemi ile seçilen 687 çocuk ve 618
ebeveyn oluşturmaktadır.
Araştırmada
nicel veri toplama aracı olarak öğretmenler ve çocuklar için ayrı hazırlanmış
kişisel bilgi formu ile çocukların duygu düzenleme becerilerinin
değerlendirilmesi amacıyla Çocuk Duygu Düzenleme Ölçeği, yetişkinler için
bilişsel duygu düzenleme becerilerini ölçmek amacıyla Bilişsel Duygu Düzenleme
Ölçeği, okul öncesi dönem çocuklarının problem davranışlarının belirlenmesi
amacıyla Problem Davranış Ölçeği ve öğretmenlerin sınıf yönetimi becerilerine
ilişkin algılarını saptamak için ise Sınıf Yönetimi Beceri Düzeyi Ölçeği
kullanılmıştır.
Araştırmadan
elde edilen bulgulara göre okul öncesi öğretmenlerinin cinsiyet, yaş, hizmet
süresi, eğitim düzeyi, mezuniyet alanı, sınıf mevcudu, çalışma statüsü ve okul
türü değişkenlerine göre bilişsel duygu düzenleme ve sınıf yönetimi
becerilerinde anlamlı bir farklılık olmadığı sonucuna ulaşılmıştır. Fakat
öğretmenlerin duygu düzenleme becerileri ile sınıf yönetimi becerilerinin
pozitif yönlü ilişkiye sahip olduğu ve bilişsel duygu düzenleme becerilerinin
sınıf yönetimi becerilerini yordadığı belirlenmiştir. Ebeveynlerin bilişsel
duygu düzenleme becerilerinin cinsiyet, yaş, eğitim düzeyi, sosyo-ekonomik
düzey ve çocuk sayısı ile ilişkili olduğu sonucuna varılmıştır. Çocukların
duygu düzenleme becerileri ile problem davranış düzeyinin cinsiyet, ebeveynin
eğitim düzeyi, ebeveynin yaşı, ailedeki çocuk sayısı ile ilişkili olduğu görülmüştür.
Ayrıca ebeveynlerin bilişsel duygu düzenleme becerileri ile çocukların problem
davranışları arasında ilişki olduğu sonucuna varılmıştır. Çocukların duygu
düzenleme becerileri ile problem davranışları arasında ilişki tespit edilmiş ve
duygu düzenleme becerilerinin problem davranışları yordadığı bulunmuştur. Elde
edilen sonuçlar çerçevesinde önerilere yer verilmiştir.