Kastamonu Yazma Eser Kütüphanesi?nde Bulunan Risâle Fî Hakki?s-Sahabe İsimli Eser Bağlamında Geçmişten Günümüze Sahâbe Algımız


TATLI B.

III. Uluslararası Şeyh Şa`bân-ı Velî Sempozyumu, Kastamonu, Türkiye, 6 - 08 Mayıs 2016

  • Yayın Türü: Bildiri / Tam Metin Bildiri
  • Basıldığı Şehir: Kastamonu
  • Basıldığı Ülke: Türkiye
  • Çukurova Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

El yazma eserler bakımından son derece zengin sayılan Kastamonu Yazma Eser Kütüphanesi’nde yer alan er-Risâle fî hakki’s-sahâbe adlı müellifi meçhul risale adından da anlaşılacağı gibi genelde sahabenin faziletleri hakkında olsa da aslında büyük oranda bir Hz. Âişe savunusu olarak kabul edilebilecek bir eserdir. Özellikle İfk hâdisesi dolayısıyla Hz. Âişe’ye dil uzatan bazı gruplara karşı cevapların verildiği bu risalede Kur’ân âyetlerinden ve Hz. Peygamber’den nakledilen bazı hadislerden delil getirilmek suretiyle onun bu iftiralardan berî/uzak olduğuna işaret edilmektedir. Bu kısımlarda ortaya konan bakış açısının, erken dönem Ehl-i Sünnet ve’l-Cemaat ekolünün bakış açısıyla yüzde yüz örtüştüğünü söyleyebiliriz. Bu konuların yanı sıra risalenin son kısımlarında dârülislâm-dârülharb konularına kısaca değinilmiş; sahabeye dil uzatmanın gerçekte onlara muhabbet besleyen Rasûlullah’a dil uzatmak ve onu inkâr etmek anlamına geleceği belirtilmiştir. Risaledeki konuların ele alınışında Tefsir ve Hadis kaynaklarının yanında zaman zaman fetva kitaplarına da atıflar yapılmaktadır. Kaynak gösterilen bu eserlerin yazıldıkları dönemden hareket ederek er-Risâle fî hakki’s-sahâbe’nin hicrî X./milâdî XVI. yüzyıldan sonra yazılmış olduğunu söyleyebiliriz.

Risala fi Hakki's-Sahaba found in Kastamonu Manuscript Library that is considered extremely rich in terms of works of manuscripts is a book belonging to an unknown author, as the name implies, though generally about the virtues of the Companions, in fact it is largely a work can be considered as a defense of Aisha. In this risala, it is answered against certain groups prolonging to Aisha especially due to the Ifk event, by the verses from Quran and some hadiths transmitted from the Prophet and it is pointed out that she was away from these slanders. We can say that perspective of these sections is the same with perspective of Early Ahl al-Sunnah wal-Jamaat school one hundred percent. Besides these topics, in the last part of the risala, “dâr al-Islam-dâr al-harb” issue is described briefly and said that insulting the Companions actually means to insult and deny the Prophet loving them. In handling the subjects in the risala, there are some references to fatwa books from time to time besides the Tafsir and Hadith sources. From these works shown in the risala we can say that Risala fi Hakki's-Sahaba was written after century X/XVI.