Öz: “Bizden öncekilerin şeriatı/şeriatları” anlamına gelen şer’u men kablenâ (şerâiu men kablenâ) tabiri fıkıh usûlünde Hz. Muhammed’den önceki peygamberler vasıtasıyla bildirilen dinî hükümlerin Müslümanlar açısından geçerli ve bağlayıcı sayılıp sayılmadığını ele alan bölümün adı olarak kullanılmıştır. eş-Şerîatü’s-sâlife/eş-Şerâiu’s-sâlife, eş-Şerîatü’s-sâbıka/eş-Şerâiu’s-sâbıka ve benzeri adlarla da anılan şer’u men kablenâ fıkıh usûlü eserlerinde çoğunlukla müstakil bir başlık altında, genellikle sünnet delili, içtihad, istishâb gibi konuların yakınında yer almıştır. Kitap ve Sünnet’in önceki dinlere ait hükümlerle keyfiyeti bağlamında önceki dinleri neshettiği şeklindeki bir yaklaşımla da nesih bahsinin devamı şeklinde ele alınmıştır. İslam öncesi ilahi kökenli dinlere ait hükümlerden bir kısmının İslam ile birlikte varlığını devam ettirdiği, bir kısmının neshedildiği diğer bir kısmı hakkında ise İslam’da red ve kabul açısından herhangi bir hükmün bulunmadığı gibi üçlü bir yaklaşımla karşımıza çıkan şer’u men kablenâ, gerek İsrâiliyyât’la kurulması muhtemel ilişkisi, gerekse hadislerdeki Yahudi kültürü tesiri tartışmalarına getirdiği açıklayıcı mahiyeti ve İslam öncesi ahkâmın hukukî statüsünü belirleyici olması açısından oldukça önemli bir konudur.

Fıkıh usûlü âlimleri şer’i delilleri incelerken, önceki peygamberler vasıtası ile ortaya konan hükümlere, bu hükümlerin İslam ümmeti için de geçerli olup olmadığı şeklinde bir yaklaşımla temas etmişlerdir. Bu bağlamda Hz. Muhammed’in bi’setten önce ve/veya sonra geçmiş şeriatların hükümleri ile amel edip etmediği, geçmiş şeriatların hükümlerinin bağlayıcı olup olmadığı ile (varsa) böyle bir mükellefiyetin fiilen varlığına dair deliller ortaya konulmaya çalışılmıştır.

Anahtar Kelimeler: Şer’u Men Kablenâ, İslam Hukuku, Hüküm, Nesih, İsrâiliyyât,