Akademik Veri Yönetim Sistemi
Turkiye Klinikleri Journal of Veterinary Sciences, cilt.12, sa.2, ss.79-91, 2021 (Hakemli Dergi)
Canlı vücudunda tamamı sentezlenemeyen vitaminler, fizyolojik fonksiyonlar için gerekli olup kendilerine özgü spesifik görevleri olan maddelerdir. İlaç-ilaç ve ilaç-gıda etkileşimleri, ilaçların istenmeyen etkilerinin ortaya çıkmasında büyük rol oynar. Farmakokinetik temelli ilaç etkileşimleri daha çok enzim ve taşıyıcı transmembran proteinler düzeyinde gözlenir. Metabolik reaksiyonların çoğu sitokrom P450 ailesi tarafından gerçekleştirilir. Enzim aktivitesinin, inhibisyonu veya indüksiyonu substrat ilacın konsantrasyonunu değiştirir. ATP-bağlayıcı kaset taşıyıcılarından, Pglikoprotein ve meme kanser direnç proteini toksik maddelerin ve ksenobiyotiklerin hücrelerden dışarı atılmasında ve ilaç-ilaç, ilaç-gıda etkileşimlerinde rol oynarlar. Çoğu ilaç etkileşimlerinde, sitokrom P450 ve P-glikoprotein birlikte rol oynar. Hem farmakokinetik ve hem de farmakodinamik etkileşimler, ilaçların farmakolojik etkinliğinde artış ve azalışa neden olabilir. Etkide artış ölüme yol açabilecek düzeyde bir etkileşim oluşturabilirken, etkide azalış ise tedavide başarısızlığa neden olabilir. İlaçlar arasındaki etkileşimin klinik önem arz edip etmeyeceği, etkileşime giren ilaçların terapötik indeks ve vücuttaki farmakokinetik davranış özelliklerinin bilinmesiyle ön görülebilir. Vitaminler, hem beşeri hem de veteriner hekimlikte en fazla suistimal edilen bileşikler arasındadır. İnsan ve hayvanların, besinlerle aldıkları vitaminlere ilave olarak kullanılan vitaminler sağlık açısından risk oluşturmakta ve ilaç etkileşimlerinde çoğu kez vitaminlerin etkisi göz ardı edilmektedir. Vitaminlerle ilaçlar arasındaki etkileşimleri belirlemeye yönelik daha çok deneysel ve klinik çalışmalara ihtiyaç vardır. Bu derlemede, yoğun kullanılan vitaminlerin ilaç etkileşimlerindeki önemi irdelenecektir.
Vitamins, which cannot be fully synthesized in the living body, are necessary for physiological functions and are substances that have specific tasks. Drug-drug and drug-food interactions play a major role in the emergence of adverse effects of drugs. The pharmacokinetic based drug interactions are mostly observed at the level of enzyme and transporter transmembrane proteins. Most of the metabolic reactions are carried out by the cytochrome P450 family. Inhibition or induction of enzyme activity alters the concentration of the substrate drug. P-glycoprotein and breast cancer resistance protein, which are ATP-binding cassette transporters, play a role in the elimination of toxic substances and xenobiotics from cells, and in drug-drug and drug-food interactions. The cytochrome P450 enzymes and P-glycoprotein play a role together in many drug interactions. Both pharmacokinetic and pharmacodynamic interactions may cause an increase and decrease in the pharmacological efficacy of drugs. While an increase in effect can cause a level of interaction that can lead to death, a decrease in effect may be the source of treatment failure. Whether the interaction between drugs will be of clinical significance can be predicted by knowing the therapeutic index of the interacting drugs and their pharmacokinetic behavior in the body. Vitamins are the most abused substances in both human and veterinary medicine. The vitamins used in addition to the ones that humans and animals take with foods pose a health risk and the effect of vitamins in drug interactions is often overlooked. More experimental and clinical studies are needed to determine interactions between vitamins and drugs. In this manuscript, the importance of intensely used vitamins in drug interactions was discussed.