Yeni Avrupa Bauhaus Çerçevesinde Kentlerin Yeşil Dönüşümü ve Peyzaj Mimarlığının Rolü


Creative Commons License

Duymuş H.

6. DİRENÇLİLİK KONGRESİ IDRC 2024, Ankara, Türkiye, 16 - 18 Aralık 2024, ss.497-508

  • Yayın Türü: Bildiri / Tam Metin Bildiri
  • Basıldığı Şehir: Ankara
  • Basıldığı Ülke: Türkiye
  • Sayfa Sayıları: ss.497-508
  • Çukurova Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Bu çalışma, Avrupa Birliği'nin "Yeni Avrupa Bauhaus" (NEB) girişiminin sürdürülebilir, estetik, kapsayıcı ve dirençli kentler yaratmadaki rolünü peyzaj mimarlığı ile ilişkileri perspektifinden ele almaktadır. NEB, çevresel krizlerle mücadelede yaratıcı çözümleri teşvik eden, sürdürülebilirlik ve estetiği ön planda tutan bir Avrupa Birliği inisiyatifidir. Bu girişim, özellikle mimarlık, peyzaj mimarlığı, kentsel tasarım, sanat ve şehir planlama gibi disiplinleri bir araya getirerek, toplumların sürdürülebilir yaşam biçimlerini benimsemelerini sağlamak amacıyla ortaya çıkmıştır.

 

NEB girişimi, peyzaj mimarlarının sürdürülebilir çevreler yaratma çabalarına yön vermekte ve bu alanda yenilikçi çözümler geliştirilmesine zemin hazırlamaktadır. Çalışmanın amacı, NEB’in kentsel planlama ve peyzaj mimarlığına entegrasyonunu ve bu iki alan arasındaki ilişkilerin literatürde nasıl ele alındığını analiz ederek mevcut boşlukları belirlemektir. Bu kapsamda, peyzaj mimarlığının NEB’e nasıl katkılar sağlayabileceği ve hangi konularda etkili olduğu araştırılmıştır.

 

Araştırmada Web of Science (WoS) veritabanı kullanılarak kapsamlı bir literatür incelemesi yapılmıştır. Bu literatür incelemesinde, Ekolojik Tasarım (Ecological Design), Yeşil Altyapı (Green Infrastructure), Sürdürülebilir Kentsel Gelişim (Sustainable Urban Development), İklim Adaptasyonu (Climate Adaptation), Estetik ve Kültürel Peyzajlar (Aesthetic & Cultural Landscapes) gibi NEB ile ilişkili ana temalar ve peyzaj mimarlığının bu bağlamdaki rolü incelenmiştir. Toplamda 821 makale taranmış, yinelenen ve ilgisiz çalışmalar çıkarılarak, en çok atıf alan ilk 50 çalışma detaylı olarak analiz edilmiştir. Çalışmalar, SCI-EXPANDED, ESCI ve A&HCI gibi WoS endekslerinden seçilmiştir ve çevre bilimleri, inşaat teknolojisi, tarım bilimleri ve kentsel çalışmalar gibi multidisipliner alanlardan elde edilmiştir. Çalışmanın bulguları, NEB çerçevesinde peyzaj mimarlığının kentsel dönüşümde ekolojik ve iklimsel dirençlilik konularında önemli katkılar sunduğunu göstermektedir. İncelenen en yüksek atıflı 50 çalışma içinde, %38’i ekolojik tasarım ve biyoçeşitlilik temalarını ele alırken, %12’si iklim değişikliğine dirençlilik üzerine odaklanmıştır. Yeşil altyapı ve sürdürülebilir kentsel gelişim konularında %8 oranında çalışma yapılmış; estetik ve kültürel peyzajlara yönelik çalışmalar ise yalnızca %2 ile sınırlı kalmıştır. Bu sonuçlar, peyzaj mimarlığının NEB ilkeleri doğrultusunda kentsel alanlarda çevresel sürdürülebilirlik ve sosyal fayda sağlama misyonuna güçlü bir katkı sunduğunu ortaya koymaktadır.