Klebsiella pneumoniae Hipervirülan Kapsül Genotiplerinin Antibiyotik Duyarlılığı ve Beta-Laktamaz Genleri ile İlişkisi

Creative Commons License

Dalğıç D., Kandemir T., Üçkayabaşı A., Nağıyev T.

MIKROBIYOLOJI BULTENI, cilt.57, ss.30-44, 2023 (SCI-Expanded) identifier identifier identifier

  • Yayın Türü: Makale / Tam Makale
  • Cilt numarası: 57
  • Basım Tarihi: 2023
  • Doi Numarası: 10.5578/mb.20239903
  • Dergi Adı: MIKROBIYOLOJI BULTENI
  • Derginin Tarandığı İndeksler: Science Citation Index Expanded (SCI-EXPANDED), Scopus, BIOSIS, EMBASE, TR DİZİN (ULAKBİM)
  • Sayfa Sayıları: ss.30-44
  • Anahtar Kelimeler: Antibiotic susceptibility, beta-lactamase, capsular genotypes, Klebsiella pneumoniae
  • Çukurova Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Hastane enfeksiyonu etkeni olan Klebsiella pneumoniae sahip olduğu kapsül polisakkaritleri (KP) ile fagositozdan

ve serum bakterisidal proteinlerin öldürücü etkisinden korunmaktadır. Özellikle mobil genetik

elemanlar vasıtasıyla başarılı bir şekilde antimikrobiyal direnç geliştiren bu bakterinin etken olduğu enfeksiyonların

tedavisinde en önemli sorunların başında beta-laktam antibiyotiklere karşı dirençten sorumlu

tutulan beta-laktamaz genlerini edinmeleri gelmektedir. Aşı ve tedavi stratejilerinin geliştirilmesinde KP’yi

hedef alan çalışmaların artması nedeniyle, bu çalışmada çeşitli klinik örneklerden elde edilen K.pneumoniae

izolatlarında kapsül genotiplerinin antibiyotik duyarlılığı ve beta-laktamaz genleri ile muhtemel ilişkisinin

araştırılması amaçlanmıştır. K.pneumoniae klinik izolatlarında polimeraz zincir reaksiyonu [polymerase

chain reaction (PCR)] yöntemi ile hipervirülan kapsül tipleri olarak bilinen K1, K2, K5, K20, K54 ve K57

araştırılmıştır. Kapsül genotipleri belirlenen izolatların Kirby-Bauer disk difüzyon yöntemiyle antibiyotik

duyarlılıkları incelenmiştir. Kolistin direnci sıvı mikrodilüsyon yöntemiyle araştırılmıştır. Karbapenem direnci

karbapenem inaktivasyon testi ile doğrulanmıştır. Beta-laktamaz genlerinden blaCTX-M1, blaCTX-M2,

blaCTX-M9, blaCTX-M8/25, blaKPC, blaNDM-1 ve blaOXA-48-benzeri PCR ile araştırılmıştır. Çalışmada kapsül genotipi

belirlenmiş 38 K.pneumoniae izolatının 15 (%39.5)’inin K5-KP, 12 (%31.6)’sinin K2-KP, yedisinin (%18.4)

K20-KP, ikisinin (%5.3) K1-KP, birinin (%2.6) K54-KP ve birinin (%2.6) K57-KP genotipleri olduğu belirlenmiştir.

Bu izolatların %68.4’ünde blaOXA-48-benzeri, %10.5’inde blaNDM-1, %7.9’unda blaCTX-M1 tespit edilirken;

%7.9’unda blaOXA-48-benzeri ile blaNDM-1, %5.3’ünde de blaOXA-48-benzeri ile blaCTX-M1 birlikteliği saptanmıştır.

Yalnızca üç K20-KP izolatında saptanan blaCTX-M1 geninin, bu genotiple ilişkisi istatistiksel olarak

anlamlı bulunmuştur. Ayrıca, blaNDM-1 tespit edilen izolatların üçü K5-KP ve biri K2-KP iken, blaOXA-48-benzeri

yine en çok K5-KP ve K2-KP’de (sırası ile 10 ve 9 izolatta) saptanmıştır. Antibiyotik duyarlılık testleri sonucunda;

biri K1-KP, diğeri K5-KP olmak üzere kolistine dirençli bulunan iki izolat dışında, en yüksek direnç sefotaksime (36/38), en düşük direnç ise gentamisine (23/38) karşı tespit edilmiştir. K5-KP izolatlarının

amoksisilin/klavulonat, piperasilin/tazobaktam, sefoksitin ve ertapenem ile direnç ilişkisi; K20-KP izolatlarının

amoksisilin/klavulonat, piperasilin/tazobaktam, imipenem, tetrasiklin ve trimetoprim/sülfametoksazol

ile duyarlılık ilişkisi istatistiksel olarak anlamlı bulunmuştur. Çalışma, Türkiye’de K.pneumoniae kapsül

genotipleri ile beta-laktamaz genlerinin ilişkisinin araştırıldığı ilk çalışmadır. Sonuç olarak araştırmanın,

kapsülün virülanstaki önemini aydınlatmaya yönelik daha geniş çaplı ve diğer kapsül genotipleri ile antibiyotik

direnç genlerinin de inceleneceği bölgesel araştırmalara veri sağlayarak, aşı ve tedavi seçeneklerinin

belirlenmesine katkıda bulunacağı kanaatine varılmıştır.