Vergi Yükü ve Yapısı İle İktisadi Büyüme Arasındaki Dinamik Etkileşimler Üzerine Uygulamalı Bir Analiz

Ünlükaplan İ., ARISOY İ.

ODTÜ GELİŞME DERGİSİ, cilt.38, sa.1, ss.71-100, 2011 (Hakemli Dergi)

  • Yayın Türü: Makale / Tam Makale
  • Cilt numarası: 38 Sayı: 1
  • Basım Tarihi: 2011
  • Dergi Adı: ODTÜ GELİŞME DERGİSİ
  • Derginin Tarandığı İndeksler: EconLit
  • Sayfa Sayıları: ss.71-100
  • Çukurova Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Bu çalışmanın amacı Türkiye Ekonomisinde 1968–2006 dönemi için dolaylı-dolaysız vergi karmasının ve vergi yükünün iktisadi büyüme ile olan dinamik ilişkilerini test etmektir. Eş bütünleşme sonuçları gerek vergi yükü, gerekse de vergi karmasının (dolaylı vergi hasılatı / dolaysız vergi hasılatı) reel GSMH ile uzun dönem ilişkisini doğrulamıştır. Kısa dönemde iktisadi büyüme vergi karmasının Granger anlamda nedenseli iken, uzun dönemde iktisadi büyüme ve vergi karması vergi yükünün Granger nedenseli, aynı şekilde vergi karması ve vergi yükü de iktisadi büyümenin Granger anlamda nedenseli olduğu saptanmıştır. Diğer yandan etki – tepki analizi sonuçları vergi karmasındaki dışsal bir şokun iktisadi büyüme eğiliminde bir artışa neden olduğunu; vergi yükündeki dışsal bir şokun ise iktisadi büyüme üzerinde durağan bir etki yarattığını göstermektedir. Bu sonuçlar Türkiye Ekonomisinde ilgili dönemde dolaylı / dolaysız vergi hasılatı kompozisyonunun iktisadi büyüme üzerindeki olumlu etkisini vurgulamaktadır.

This study attempts o test the dynamic interactions between tax mix (the ratio of indirect tax revenue to direct tax revenue), tax burden and the economic growth in Turkish economy for 1968-2006 period. The cointegration results confirm the dynamic long-run relationship between the growth rate of real GNP and tax burden as well as tax mix. It has been stated that in the short run, economic growth is the Granger causal of the tax mix. In the long run, economic growth and the tax mix are the Granger causals of the tax burden while tax mix and tax burden are Granger causals of the economic growth. On the other hand, the results of impulse-response analysis suggest that an external shock in the tax mix causes a sharp increase in the economic growth while an external shock in the tax burden generates a stationary effect. These results imply the positive effect of the transformation in the tax revenue composition on the economic growth during the involved period in Turkish Economy.