Tarih Öğretiminde Hatıratların Kullanımının Tarihsel Empati Becerisine Etkisi


ALTIKULAÇ A., GÖKKAYA A. K.

Turkish Studies - International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, cilt.9, sa.1, ss.21-35, 2014 (Hakemli Dergi)

Özet

Bu çalışmada, Tarih dersinde hatıratların kullanılmasıyla öğrencilerin tarihsel empati becerilerinin geliştirilmesi amaçlamaktadır. Bu araştırma kapsamında öncelikle Milli Mücadele dönemini konu alan hatırat eserleri incelenmiş ve ünite kazanımlarına uygun olan bölümlerinden alıntılar yapılmıştır. Araştırmacılar tarafından uygun görülen farklı yazarlara ait toplam 37 hatırat eserinden yararlanılmıştır. Uygulamada kullanılacak etkinlikler hazırlanırken bu alıntılar kullanılmıştır. Çalışma grubu öğrencilerinin hatırat metinlerini daha iyi anlaması ve analiz etmesi için bazı okuma stratejileri ve grafik düzenleyiciler kullanılmıştır. Bu araştırma ortaokul son sınıf (8. sınıf) öğrencileriyle T.C. İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük dersinde, eylem araştırması şeklinde nitel araştırma yöntemi kullanılarak yürütülmüştür. Uygulamaya katılan öğrencilerin tarihsel empati boyutundaki kazanımları betimsel analiz yöntemi kullanılarak incelenmiştir. Araştırma, Ankara ili merkez ilçesine ait bir devlet ortaokulunda (n=35) 15 saat (7,5 hafta) boyunca yürütülmüştür. Araştırmanın uygulaması ilgili dersin “Ya İstiklal, Ya Ölüm!” ünitesinin öğretim sürecinde gerçekleştirilmiştir. Çalışma grubuna hatıratlar kullanılarak oluşturulan öğretim etkinlikleri uygulanmış ve sürecin sonunda öğrencilerin tarihsel empati beceri düzeylerinin durumuna bakılmıştır. Araştırmanın deneysel uygulaması yapılan çalışma grubu öğrencilerinin tarihsel empati beceri düzeyleriyle ilgili betimsel analiz bulgularına bakıldığında, TC İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük dersinin öğretiminde hatıratların kullanımının öğrencilerin tarihsel empati becerilerine olumlu etkide bulunduğu görülmüştür. Öğrencilerin anlatımlarında kendi kurgularını kullandıkları, kendilerini tarihsel kişilerin yerine koyarak, yaşanabilecek olayları bağımsız bir şekilde ortaya koydukları görülmüştür. Araştırmanın bulgularına göre hatıratların tarih öğretiminde kullanılabilecek uygun bir öğretim materyali olduğu söylenebilir.

In this study, it is aimed to develop the students’ historical empathy skills via using memoirs in History lesson. Scope of this research, it was firstly examined memoir works that are subject the period of The National Struggle and citations were made from their sections appropriate to the unit gains. A total of 37 memoirs belonging to different authors' works were used that were considered appropriate by researchers. The citations were used preparing activities for use in implementation. Some reading strategies and graphic organizers were used to analyze and better understanding of the memoir texts of study group students. This research was conducted with the secondary school senior class (8th Grade) students in Turkish Republic Revolution History and Kemalism Lesson holding qualitative research method that was used in the form of action research. The gains of students who participated in implementation were examined using descriptive analysis. The research was carried out during 15 hours (7,5 weeks) in a public schools (n=35) in central county in Ankara city. The implementation of research was done in the teaching process of “Either Freedom or Death” unit of the lesson. Teaching activities which had been developed using memoirs were applied to the study group and the status of historical empathy skill levels of students were analyzed at the end of the process. Looking at the findings of descriptive analysis related to historical empathy skill levels of study group students who performed the experimental implementation of the research, it was observed that the use of memoirs in teaching of the Turkish Republic Revolution History and Kemalism lesson has positive effects on students' historical empathy skills. It was observed that students use their own fiction in their narratives, independently put forward the events that might arise, by putting themselves in the place of historical characters. According to the findings of the study that memoirs are suitable teaching material can be used in history teaching.