TARIMSAL ÜRETİMİN KÜRESEL İKLİM DEĞİŞİKLİĞİNE ETKİLERİNİN AZALTILMASI


Creative Commons License

Ayhan B., Atay Ü., Turgut K., Öztürk H. H.

9th INTERNATIONAL CONFERENCE on AGRICULTURE, ANIMAL SCIENCES and RURAL DEVELOPMENT, Burdur, Türkiye, 19 - 20 Mart 2022, ss.284-312

  • Yayın Türü: Bildiri / Tam Metin Bildiri
  • Basıldığı Şehir: Burdur
  • Basıldığı Ülke: Türkiye
  • Sayfa Sayıları: ss.284-312
  • Çukurova Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Tarımsal üretim sistemleri de iklim değişikliği eğilimlerini azaltma veya şiddetlendirme potansiyeline sahiptir. Tarıma hem önemli bir sera gazı yayıcısı hem de potansiyel bir sera gazı (GHG) yutağı olarak değerlendirilir. Tarımsal üretim tarafından yayılan başlıca sera gazları (GHG) arasında karbondioksit (CO2), metan (CH4) ve azot oksit (N2O) bulunur. Tarımsal toprak yönetiminden kaynaklanan N2O emisyonları, gübre uygulamaları ve topraktaki azot (N) mevcudiyetini artıran diğer tarımsal uygulamalar ile gerçekleşir. Gübre yönetimi ve tarımsal kalıntıların tarlada yakılması az da olsa N2O emisyon kaynaklarıdır. Hayvansal üretimde CH4 emisyonları, geviş getiren hayvanların enterik fermentasyonu ve gübre yönetiminden kaynaklanır. Çeltik üretimi de önemli bir CH4 kaynağıdır. Arazi kullanımı değişikliği, arazi kullanımının yoğunlaşması ve iklim değişikliği çölleşmeye ve arazi bozulmasına katkıda bulunmuştur. Toplam antropojenik GHG emisyonlarının (2007-2016) tahmini %23’ü Tarım, Ormancılık ve Diğer Arazi Kullanımlarından (AFOLU) kaynaklanmaktadır. Tarım, Ormancılık ve Diğer Arazi Kullanımı (AFOLU) faaliyetleri, 2007-2016 yılları arasında küresel olarak insan faaliyetlerinden kaynaklanan CO2’in yaklaşık %13’ünü, CH4 %44’ünü ve N2O emisyonlarının %81’ini oluşturmuştur. Bu oran toplam net antropojenik GHG emisyonlarının %23’üne (12,0±2,9 GtCO2-eş/yıl) karşılık gelmektedir. Bu bildiride bitkisel ve hayvansal üretimden kaynaklanan GHG emisyonlarının azaltılması için, teknik, ekonomik, sosyal ve politik önlemler tartışılmıştır.