TÜRKİYE TÜRKÇESİNDE +LX EKİ İLE ÇOKLUK KATEGORİSİ İLİŞKİSİ


Al E.

TURKBILIG:TURKOLOJI ARASTIRMALARI, cilt.2022, sa.43, ss.105-112, 2022 (Scopus)

  • Yayın Türü: Makale / Tam Makale
  • Cilt numarası: 2022 Sayı: 43
  • Basım Tarihi: 2022
  • Dergi Adı: TURKBILIG:TURKOLOJI ARASTIRMALARI
  • Derginin Tarandığı İndeksler: Scopus, Linguistic Bibliography, MLA - Modern Language Association Database
  • Sayfa Sayıları: ss.105-112
  • Çukurova Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Türkçenin sözcük türetimi ekler vasıtasıyla yapılır. Sınırlı sayıda olan ekler, sınırsız anlatım
olanaklarını gösterebilmek için birden çok işlevi işaretleyebilmektedir. Bu eklerden biri de
Türkçenin en eski dönemlerinden beri sıklıkla kullanılan ve işlev çeşitliliği sebebi ile oldukça
üretken bir ek olan +lX’dür. Bu çalışmada üzerine +lX eki almış adların bağlam merkezli bir
yaklaşım ile çokluk ifade edebileceğini Türkiye Türkçesinden rastgele seçilmiş temsil örnekler ile
tanıklamak ve +lX ekini konularından biri olarak yahut konusunun kendisi olarak almış
çalışmalara yeni bir işlev önerisi ile katkı sağlayabilmek amaçlanmaktadır. Söz konusu amaç
doğrultusunda hazırlanan bu çalışma sonucunda +lX ekinin işlevlerinden birinin de çokluk olduğu
görülmüştür. Bu örneklerde +lX eki bir yapım eki gibi kullanılmış olmasının yanında çekim eki
gibi de kullanıldığı düşünülmektedir.

In Turkish, word derivation is done wit suffixes. Suffixes are limited, Fort his reason,
they can have multiple functions to mark unlimited expression possibilities. One of the these suffixes is “+lX”. In this study, it is aimed to prove that the suffix “+lX”, which has many other funtions,can express plurality with randomly selected samples which are from Turkey Turkish. In this study, which was prepared for this purpose, has been seen that one of the functions of the suffix “+lX” also is plural. And also, in these uses it has been seen that the suffix “+lX” is used both as a derivational suffix and as an infectional suffix.