Adana'da, 1930'lardan günümüze, sosyal, kültürel ve ekonomik değişimler bağlamında konut mimarisinin gelişimi


erman o., KARAMAN F., SABAN F. D., DURUKAN İ.

Çukurova Üniversitesi Mühendislik-Mimarlik Fakültesi Dergisi, cilt.22, sa.2, ss.235-247, 2007 (Hakemli Dergi) identifier

Özet

Adana’nın kentsel dokusu, kentin zengin tarihini, kültürel çeşitliliğini, sıcak ve nemli iklimi ile yöresel özelliklerini yansıtan mimarlık ürünleriyle, kendine özgü bir yapı sergiler. Kentin fiziksel yapısında, Cumhuriyet Döneminde, özellikle 1930’lardan, 1980’lere kadar uzanan dönemde, kentin ilk imar planı doğrultusunda gelişen bölgelerinde inşa edilen ve büyük bölümünü konutların oluşturduğu nitelikli modern mimarlık ürünleri ayrı bir yer tutar. Bu yapılar genel anlamda genç Türkiye Cumhuriyetindeki yapılanma sürecinin ve 19. yüzyıl sonlarından 20. yüzyıl ortalarına kadar gerçekleşen ve büyük ölçüde tarımda makineleşme ve sanayileşme ile ortaya çıkan ekonomik değişimlerin sonuçlarının fiziksel çevreye yansımalarıdır. Ancak, 1980’lerden sonra, arazi değerlerinde yaşanan artış nedeniyle, bu nitelikli mimarlık ürünlerinin yerlerini, yüksek katlı yapılara bırakmaya başladığı görülür. Bu çalışma ile özellikle nitelikleri hala okunabilen 1930-1980 dönemi Adana konut mimarisinin ve sonrasındaki değişimlerin irdelenmesi hedeflenmiştir.
The city of Adana presents a unique urban fabric comprising architectural entities that reflect Adana’s rich history, cultural diversity, hot and humid climate and local character. In particular, modern residential buildings erected between 1930s and 1980s in the newly developed parts of the city constitute an important place in the formation of the city’s architectural character. These buildings are mainly the results of the developments, which followed the establishment of Turkish Republic and the economic prosperity that the city experienced in relation to agricultural mechanization and industrialization, between the end of the 19th century and mid 20th century. However these high quality architectural products started to be replaced with higher buildings due to land speculation which is experienced after the 1980s. With this study, it is aimed to define the architectural qualities in residential architecture in Adana in the 1930-1980s period, along with the changes that occurred subsequently.