23. Ulusal ve 6. Uluslararası Biyoistatistik Kongresi, Ankara, Türkiye, 26 Ekim - 29 Aralık 2022, ss.69-70
Amaç: Bu çalışmada, Sobel ve nedensel adım yaklaşımı yöntemlerinin farklı koşullar altında performanslarının karşılaştırılması amaçlanmıştır. Ayrıca literatürden alınan gerçek bir veri setinde sonuçlar değerlendirilecektir
Gereç ve Yöntem: Farklı örnek büyüklüğü (100,150,200,250,300,350,400) ve PM=(dolaylı etki )/(toplam etki)=(a*b)/c (aracı değişken
oranı)(0.05,0.10,0.15,0.20,0.25) olduğu durumlar için normal dağılımdan veri üretilmiştir. Y=β0+cX+e1 M=β0’+aX+e2 Y=5+β0’’+c’
X+bM+e3 Farklı örnek büyüklüğü ve aracı değişken oranı için 4 farklı senaryo ele alınmıştır. Senaryo 1: sadece a katsayısı anlamlı, Senaryo 2: sadece b katsayısı anlamlı, Senaryo 3: a ve b katsayılarının ikisi de anlamlı değil, Senaryo 4: a ve b katsayılarının ikisi de anlamlı
Bulgular: Aracı değişken oranları için, senaryo 3 te, M değişkeninin, nedensel adım yaklaşımı ve Sobel yöntemlerine göre aracı değişken
olmadığı gözlenmiştir. Senaryo 1, 2 ve 4 te, Sobel yöntemine göre M aracı değişken olduğu kararı verilirken, nedensel adım yaklaşımı
yöntemine göre aracı değişken olmadığı kararı verilmektedir. Örnek büyüklüğü arttıkça, M aracı değişkeninin sobel yöntemine göre aracı
değişken olduğu, nedensel adım yaklaşımı yöntemine göre aracı değişken olmadığı gözlenmiştir.
Sonuç: Farklı senaryolar incelendiğinde, Sobel yöntemine göre aracı değişken olan M değişkeni, nedensel adım yaklaşımına göre aracı
değişken değildir. Böyle bir durumda bir değişkenin aracı değişken olup olmadığına karar vermek net değildir. Bundan dolayı yeni bir
yöntemin önerilmesi gerekmektedir.
Anahtar Kelimeler: Aracılık, Sobel, Baron-Kenny