ÇUKUROVA ÜNİVERSİTESİ İLAHİYAT FAKÜLTESİ DERGİSİ, vol.17, no.1, pp.227-247, 2017 (Peer-Reviewed Journal)
Abstract- Human beings have sought to understand and in-terpret “time (al-dahr)” throughout history. Time, one of the basic paradigms of human life and intellectual efforts, shows itself, as we attempt to define it, as an existence problem by loosing the first face, even it looks familiar at the first view. In this context, many opinions related time have been expres-sed, and almost every society has defined “time” according to its culture and mentality. Perception of time and respon-ses to it are directly related to culture. In addition, every cul-tural event occurs in a certain period of time. One of the to-ols mankind needs to learn and interpret to explain their existence, presence, significance and determine their place in course of events is the time. We also attempt to consider approaches of some cultures, mythology in particular, such as Helen or Persian cultures, and some thoughts, such as Jewish, Christian, and Islamic thought in particular, to ‘time’.
Keywords- Time, dahr, day, falak, fate
Öz- İnsanoğlu tarih boyunca zamanı/dehri anlama ve anlamlandırma gayreti içinde olmuştur. İnsan yaşamının ve düşünsel faaliyetlerinin temel paradigma-larından biri olan zaman, ilk nazarda çoğumuza aşina gelse de, tanımlanmaya çalışınca ilk veçhesini kaybederek bir varoluş problemi olduğunu hissettirmek-tedir. Bu bağlamda zaman konusunda birçok farklı görüş ileri sürülmüş, he-men hemen her toplum kendi kültür ve düşünce yapısına uygun bir şekilde zamanı tanımlama gayreti çerisine girmiştir. Zamanın algılanışı ve zaman üzerine tepkiler kültürle doğrudan ilişkilidir. Ayrıca kültürel bütün olgular bir şekilde belirli bir zaman diliminde meydana gelir. İnsanlar, varlık, oluş, anlam, olayların akışı içindeki yerlerini tayin edebilmek için öğrenmek, anlamlandır-mak zorunda oldukları araçlardan biri de zamandır. Biz de burada başta mito-loji olmak üzere, Yunan, İran gibi bazı kültürlerin, Yahudilik, Hıristiyanlık ve özellikle İslam düşüncesinin zamana bakış açısını ele almaya çalışacağız.
Anahtar sözcükler- Zaman, dehr, gün, felek, kader