Gut Hastalarında Hastalık Özelliklerinin D Tipi Kişilik ve Hastalık Algısı ile İlişkisi


SARIYILDIZ A., BENLİDAYI İ. C., TUNCER K., YETİŞİR A., KOZANOĞLU E.

Namık Kemal Tıp Dergisi, cilt.12, sa.3, ss.210-216, 2024 (Hakemli Dergi) identifier

  • Yayın Türü: Makale / Tam Makale
  • Cilt numarası: 12 Sayı: 3
  • Basım Tarihi: 2024
  • Doi Numarası: 10.4274/nkmj.galenos.2024.32650
  • Dergi Adı: Namık Kemal Tıp Dergisi
  • Derginin Tarandığı İndeksler: TR DİZİN (ULAKBİM)
  • Sayfa Sayıları: ss.210-216
  • Çukurova Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Amaç: Bu çalışmanın amacı gut hastalarında D tipi kişiliği ve bu kişilik tipinin hastalık algısı ve diğer hastalık parametreleri ile ilişkisini değerlendirmektir. Gereç ve Yöntem: Çalışmaya uygunluk kriterlerini karşılayan 59 gut hastası ve aynı sayıda görece sağlıklı bireyden oluşan bir kontrol grubu dahil edildi. Tüm katılımcılarda D tipi kişilik varlığı ve psikolojik değerlendirmeler sırasıyla D Tipi Kişilik Ölçeği (D14) ve Beck Depresyon Ölçeği (BDÖ) ile değerlendirildi. Hastaların hastalık algılarını değerlendirmek için Kısa Hastalık Algısı Ölçeği (KHAÖ) kullanıldı. Bulgular: Hastaların ortanca yaş değerleri 48 (20) olup %79,7’si erkek idi. Gut tanılı hastalarda D tipi kişilik görülme oranı %30,5 olup bu oran sağlıklı kontrollere (%13,5) göre yüksekti (p=0,026). D tipi kişiliğe sahip gut tanılı hastaların numerik ağrı derecelendirme ölçeği (NRS-ağrı), C-reaktif protein, eritrosit sedimentasyon hızı, Gut Aktivite Skoru (GAS), BDÖ ve KHAÖ skorları, D tipi kişiliğe sahip olmayan hastalara göre istatistiksel olarak anlamlı yüksek saptandı. KHAÖ skoru ile hassas eklem sayısı, NRS-ağrı, GAS, BDÖ, D14 total skor, sosyal içe dönüklük ve negatif duygulanım alt ölçek skorları arasında orta-güçlü pozitif korelasyon bulundu (Spearman’s rho 0,525 ile 0,753 arasında değişmekte). Sonuç: Çalışmamızın sonuçları gut tanılı bireylerde D tipi kişiliğin negatif hastalık algısı, psikolojik sağlık, algılanan ağrı şiddeti ve hastalık aktivitesi ile ilişkili olduğunu göstermiştir. Bu bağlamda gut hastalarında sağlık sonuçlarını iyileştirmek için kişilik özelliklerinin değerlendirilmesinin, hastalık algısını değiştiren müdahalelerin ve eğitim planlanmasının etkili bir strateji olma olasılığını desteklemektedir.
Aim: The aim of this study was to evaluate type D personality and its relationship with illness perception and other disease parameters in patients with gout. Materials and Methods: The study included 59 patients with gout who met the eligibility criteria and a control group of an equal number of relatively healthy individuals. Type D personality and psychological evaluation of all participants were assessed with the Type D Personality Scale (DS14) and Beck Depression Inventory (BDI), respectively. The Brief Illness Perception Questionnaire (B-IPQ) was used to evaluate patients’ illness perception. Results: The median age of the patients was 48 years (20); 79.7% were male. The frequency of type D personality was 30.5% in patients with gout, and this rate was higher than that in healthy controls (13.5%) (p=0.026). Patients with type D personality had higher numeric rating scalepain (NRS-pain), C-reactive protein, erythrocyte sedimentation rate, Gout Activity Score (GAS), BDI, and B-IPQ scores than those without type D personality. A significant positive moderate-strong correlation (Spearman’s rho ranged from 0.525 to 0.753) was found between the B-IPQ score and the tender joint count, NRS-pain, GAS, BDI, DS14 total score, social inhibition, and negative affectivity subscale scores. Conclusion: The results of our study showed that type D personality was associated with negative illness perception, psychological health, perceived pain severity, and disease activity in individuals with gout. In this context, it supports the possibility that assessing personality traits, interventional planning, and education that change disease perception may be an effective strategy to improve health outcomes in patients with gout.