Türkiye’de Sürdürülebilir Enerji Üretimi İçin Yenilenebilir Enerji Kooperatifleri


Beyazit N. İ., Atay Ü., Öztürk H. H.

4th International Sustainable Development Congress, Antalya, Türkiye, 28 - 31 Ekim 2022, ss.1-10

  • Yayın Türü: Bildiri / Tam Metin Bildiri
  • Basıldığı Şehir: Antalya
  • Basıldığı Ülke: Türkiye
  • Sayfa Sayıları: ss.1-10
  • Çukurova Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Enerji fiyatlarının hızla artması ve iklim krizi ile mücadele için fosil kaynaklı enerjiler yerine, yenilenebilir enerji kaynaklarına duyulan ilgi artarak devam etmektedir. Türkiye’de bazı girişimciler güneş enerjisinin kaynak olarak kullanıldığı enerji kooperatifleri kurmaktadırlar. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı, son günlerde (Temmuz, 2022) Türkiye’nin güneş enerjisinden elektrik üretiminde Avrupa’da birinci, dünyada dördüncü sırada olduğunu açıklamıştır. Bakanlık, Türkiye’de yenilenebilir enerji kurulu gücünün % 54’e yükseldiğini bildirmiştir.

            Bu çalışmada, Türkiye’de yenilenebilir enerji üretim ve tüketiminin artırılabilmesi için yenilenebilir enerji kooperatiflerinin önemi tartışılmıştır. Teorik olarak yerel ölçekte güneş ve rüzgardan enerji üreten kooperatifler çözüm olabilecektir. Bununla birlikte, her yıl % 8 oranında artan enerji talebini uzun vadede enerji kooperatifleri ile karşılamak zor olacaktır. Türkiye’de son dönemde hızla artan enerji fiyatlarına rağmen, Avrupa’da yaygın olarak karşılaşılan enerji kooperatifçiliği modeli henüz rağbet görmemektedir. Günümüzde sadece 9 kooperatif aktif bir şekilde çalışmaktadır. Türkiye’de enerji üretimine her an başlayabilecek olan, ancak kurulum aşamasında kalan 41 kooperatif bulunmaktadır.

            Normal koşullarda kooperatiflerin ortak bir arazide kurdukları güneş veya rüzgar santrallerinden (GES ve RES) üretilen elektrik şebekeye verilmekte ve şebekeden tüm üyelerine ulaştırılmaktadır. Mahsuplaşma sonucunda, üretimden fazla kullanılırsa, üyelerin ödeme yapmakta, enerji artmışsa şebekeye satıştan üyeler gelir elde etmektedir. Bitişik konutlarda veya organize sanayi bölgelerinde (OSB) üretilen enerjinin kendi içlerinde kullanılmakta ve dağıtımı yapılabilmektedir. Günümüzde uluslararası şirketler, iklim krizi ile mücadelelerinde, sürdürülebilir üretim yapan tedarikçileri tercih ettiklerinden, bu tür girişimlerin çoğalması gerekmektedir.