Yüklenim KDV Sorunu: Hazinenin Finansmanı Mı Hazine Zararı Mı?


Creative Commons License

Ergen Z., İnci E.

Vergi Raporu, sa.264, ss.36-60, 2021 (Hakemli Dergi)

  • Yayın Türü: Makale / Tam Makale
  • Basım Tarihi: 2021
  • Dergi Adı: Vergi Raporu
  • Derginin Tarandığı İndeksler: TR DİZİN (ULAKBİM)
  • Sayfa Sayıları: ss.36-60
  • Çukurova Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

3065 sayılı KDV Kanunu’nda iade hakkı doğuran işlemlerin birçoğunda yüklenim KDV listelerinin hazırlanarak tevsiki aranılan bir zorunluluktur. İşlemin bünyesine giren (yüklenilen) KDV’nin indirim yoluyla telafi edilmemesi durumunda, yüklenilen, ancak telafi edilemeyen tutarların belli şartlar dâhilinde mükelleflere iade edilmesi gerekmektedir. Ancak iade hesaplamalarında yüklenimlerin gerçekten “öncelikle” indirim konusu yapılıp yapılmadığı ve bu yolla gerçekleştirilen iadelerde muhtemel bir Hazine zararının varlığı hususunda tartışmalar süregelmiştir. Konuyla ilgili Vergi Konseyi, yüklenim KDV esasının artan bir şekilde devreden KDV sorununa sebep olduğu ve mükellefler yönünden sürekli bir KDV finansmanı ihtiyacı yarattığı ve Hazine yönünden ise faizsiz bir borçlanma modeline dönüştüğü yönünde eleştiriler getirmiştir. Çalışmanın konusu, yüklenim KDV’nin indirimi ve iade süreçlerindeki uygulamaların gelişimi üzerinden iade sisteminde ortaya çıkan bazı olumsuzlukların değerlendirilmesi, yurt dışı uygulamalara değinilerek çözüm önerileri getirilmesidir. Bu minvalde, vergi sistemimiz içinde yer alan oransal yaklaşımlarla söz konusu soruna yönelik örnek çözümlere yer verilmiş ve bu yaklaşımın muhtemel Hazine zararının önüne geçebileceği üzerinde durulmuştur. Anahtar Kelimeler: Yüklenim KDV, Devreden KDV, KDV İadesi, Hazine Zararı. JEL Sınıflandırma Kodları: H2, H20, H26, H29