Akademik Veri Yönetim Sistemi
Birsen Yayınevi, İstanbul, 2021
Enerji, doğa ve
toplum yaşamı için önemli bir etmendir. Enerji üretimi, dönüşümü ve tüketimi,
çevre ve sürdürülebilir bir gelişme için önemli bir girdi olarak dikkate
alınır. Enerji üretimi, ekosistemi bozan önemli çevresel sorunlara neden olur. Enerji sistemleri ile enerji üretiminden, tüketimine ve atılmasına kadar
gerçekleşen değişik aşamalarda çevreye değişik salımlarda bulunulur. Bunlardan
en önemlisi de sera gazı salımlarıdır. Çevresel ve sürdürülebilir bir gelişme
için, bu salımların en az seviyede
olması gerekir. Son zamanlarda, çevre ve insan sağlığına zararlı
kirletici madde salımlarıyla ilişkili mevcut çevresel sorunlar için önemli
çözümler geliştirilmiştir. Bu çözümler arasında yenilenebilir enerji kaynakları önemli yer almaktadır.
Günümüzde
ülkelerin ekonomik ve sosyal kalkınma için en önemli sorunlarından birisi de
ucuz, temiz, güvenilir ve kolay elde edilebilen bir enerji kaynağı sağlamaktır.
Bu amaçla, yeni ve yenilenebilir enerji kaynakları ile etkin ve ucuz enerji
üretim/kullanım teknolojilerinin geliştirilmesine yönelik yoğun araştırmalar
sürdürülmektedir. Özellikle artan nüfus, şehirleşme
ve endüstrileşme pek çok yıldır fosil yakıtlarla karşılanan enerji
gereksiniminin daha da fazlalaşmasına neden olmaktadır. Fosil yakıtların tükenmesi
ve fiyatlarının devamlı artmasının yanı sıra, yanmaları sonucu çevreye
verdikleri zararlar ve insan sağlığı üzerindeki etkileri de önemlidir.
Fosil yakıtların yoğun bir şekilde yakılması sonucunda, başta CO2
olmak üzere, atmosferde sera gazlarının giderek artması ve buna bağlı
olarak dünyamızın ısınması olayı, sera
etkisi nedeniyle küresel ısınma
olarak tanımlanır. Son yüzyılda artan CO2 derişimi nedeniyle,
dünyamızın ortalama sıcaklığında bir artma olduğu saptanmıştır. Dünya
sıcaklığının artması, yeryüzüne yakın yerlerde ısınmaya, hava kürenin yukarı
kısımlarında ise soğumaya neden olacaktır. Bu durumda, yüksek basınç
sistemlerinin etkileneceği ve buna bağlı olarak da aşırı iklim koşullarının
görüleceği tahmin edilmektedir. Enerji üretimi ve kullanımı ile ilgili bazı
değişiklikler yapılarak, sera etkisinin oluşmasına neden olan bu
gazların miktarını azaltmak mümkündür.
Yenilenebilir enerji kaynakları, fosil enerji
kaynaklarına kıyasla, insan ve çevresi açısından daha az zararlı olan; güneş,
hidrolik, rüzgar, jeotermal, biyokütle ve deniz enerjileri gibi doğal enerji kaynaklarıdır. Bu derleme çalışmasında,
yenilenebilir enerji kaynakları ve kullanımına ilişkin temel bilgiler
verilmiştir. Çalışmanın, enerji kullanımı ve yönetimi ile ilgilenenlere yararlı
olmasını dilerim.