TARIMSAL ÜRETİMDE SERA GAZI EMİSYONLARI VE KARBON AYAK İZİ YÖNETİMİ


Öztürk H. H.

Akademisyen Yayınevi Kitabevi, Ankara, 2024

  • Yayın Türü: Kitap / Mesleki Kitap
  • Basım Tarihi: 2024
  • Yayınevi: Akademisyen Yayınevi Kitabevi
  • Basıldığı Şehir: Ankara
  • Çukurova Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

 

Dünya nüfusunun 2030 yılına kadar 8,6 milyara ulaşması beklenmektedir. Korunması gereken sınırlı ve azalan doğal kaynaklar ve tarımsal değer zinciri boyunca çalışan milyarlarca kişinin geçim kaynakları tehlikeli bir duruma gelmektedir. Gıda sistemlerimizi daha sürdürülebilir kılmak, dünya genelinde geliştirilen ve uygulanan yenilikçi yöntem ve yaklaşımlara bağlı olacaktır.

Avrupa Yeşil Anlaşması’nda belirtilen 2050 yılına kadar iklim açısından nötr bir kıta olarak Avrupa’nın iddialı vizyonunun uygulanması, tüm sektörlerde sera gazı (GHG) emisyonlarını azaltmaya yönelik çabaların yoğunlaştırılmasını gerektirmektedir. Bu tür eylemler, emisyonların yaklaşık %10-14’ünden sorumlu olan tarımsal üretimde de gerçekleştirilmelidir. Birçok ülkede mevcut üretim teknolojilerinin kullanılmaya devam edilmesi halinde, tarım sektöründen kaynaklanan emisyonları azaltmaya yönelik iddialı hedeflere ulaşmanın çok zor olacağı sonucuna varılmaktadır. Daha iddialı azaltma hedefleri uygulama girişimleri, sadece çiftlik gelirinde bir düşüşe değil, aynı zamanda gıda fiyatlarını artırabilecek üretim düzeyinde kısmen yüksek bir düşüşe de neden olabilir. Tarımda GHG emisyonlarını azaltmaya yönelik faaliyetlerin etkinliğinin kapsamlı değerlendirmelerindeki zorlukların nedeni budur.

Tarımdan kaynaklanan yıllık GHG emisyonlarının, artan gıda talepleri ve beslenme alışkanlıklarındaki değişiklikler nedeniyle, önümüzdeki yıllarda artması beklenmektedir. Bununla birlikte, iyileştirilmiş yönetim uygulamaları ve gelişen teknolojiler, üretilen gıda (veya protein) birimi başına emisyonlarda bir azalmaya olanak sağlayabilir.

Genel olarak, GHG azaltmaya ilişkin genel görünüm, önemli bir potansiyele işaret etmektedir. İklim değişikliği politikaları, sürdürülebilir kalkınma ve çevre kalitesinin iyileştirilmesi arasındaki sinerjinin belirlenmesi, muhtemelen bu sektördeki GHG azaltma potansiyelinin gerçekleştirilmesini sağlayacağını işaret etmektedir. Küresel CH4 ve N2O emisyonlarının yaklaşık olarak yarısı tarımsal üretim işlemlerinden kaynaklanmaktadır. Tarım sektöründe GHG emisyonlarını azaltmak için teknolojik gelişmeler ile ilgili çok fazla alan vardır. Örneğin, ürün verimindeki ve hayvan verimliliğindeki artışlar, üretim birimi başına emisyonları azaltacaktır. Ürün ve hayvan verimliliğindeki bu tür artışlar, daha iyi yönetim, genetiği değiştirilmiş ürünler, geliştirilmiş çeşitler, gübre uygulamaları, hassas tarım, gelişmiş hayvan ırkları, gelişmiş hayvan besleme, diyet katkı maddeleri ve büyüme destekleyicileri, gelişmiş hayvan verimliliği, biyo-enerji bitkileri ve metan yakalama sistemleri gibi gelişmiş yönetim ve hayvancılık teknikleri yoluyla sağlanacaktır. Bütün bunlar bir ölçüde teknolojik gelişmelere bağlıdır.

            Toplam 29 bölümden oluşan bu kitapta, iklim değişikliği, sera etkisi, küresel ısınma, karbon ayak izi, tarımsal üretimde sera gazı emisyonları, bitkisel ve hayvansal üretimde sera gazı emisyonları enerji kullanımı emisyonları, tarım, enerji ve iklim değişikliği, enerji-su-gıda ve sera gazı ilişkileri, sera gazı emisyonlarının hesaplanması, tarımsal üretimde yakıt tüketiminden kaynaklanan sera gazı emisyonları, tarımda sera gazı emisyonlarını azaltmak, sürdürülebilir tarım sistemleri, iklim değişikliğini azaltan sürdürülebilir tarım sistemleri, iklim değişikliğini azaltan sürdürülebilir tarım sistemleri, tarımsal üretimde sera gazı azaltma potansiyeli ve maliyeti ve Türkiye’de tarım sektörünün iklim değişikliğine etkilerini azaltmak için gerekli önlemler ayrıntılı olarak anlatılmaktadır.