Psikolojik Danışma Sürecinin Gözleminde Yöntemsel Farklılıklar


Sanberk İ.

Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, cilt.23, sa.2, ss.253-268, 2014 (Hakemli Dergi)

Özet

Psikolojik danışma bir etkileşim sürecidir; bu süreçte danışman ile danışanın iletileri karşılıklı bağımlılık göstermektedir. Danışma esnasındaki danışan ve danışman davranışlarının ne şekilde inceleneceği araştırmanın amaçlarına ve sınırlılığına bağlı olarak farklılaşmaktadır; bununla birlikte yöntemsel tercihler farklı araştırma bulgularına ulaşılmasına neden olmaktadır. Danışma sürecini inceleme konusu yapan araştırmalarda kullanılan yöntemlerin heterojen olması araştırma bulgularının bütünleştirilmesini güçleştirmektedir. Farklı kategori (gözlem) sistemleri, araştırma odakları (danışman, danışan ve etkileşim) ve perspektifler (danışman, danışan, bağımsız bir gözlemci) araştırma sonuçları üzerinde etkili olmaktadır. Ayrıca nelerin ve hangi oturumlardaki davranışların gözlemleneceği, gözlem biriminin (zamansal, dilbilgisel, anlamsal) ne olacağı, davranışların ne şekilde kodlanacağı (açık veya örtük içerik) ve son olarak analiz birimi (tematik, özneler arası ilişki, dil dışı kategoriler) bu konuda yapılan çalışmaları farklılaştırmaktadır. Bu çalışmanın amacı, danışan ile danışman davranışlarının ve aralarındaki etkileşimin gözleminde ne gibi yöntemsel tercihlerin olabileceği ile ilgili eğilimleri ve tartışmaları incelemektir. 

Psychological counseling is an interaction process; in this process, the messages of counselor and client were interdependent each other. How the behaviors of counselor and client to be examine during the counseling changes according to the goals and limitations of research. However, methodological preferences result in different research findings. Since heterogeneous research methods used in counseling process it can be said that it is difficult to combine and integrate research results. Different category (observation) systems, research focus (counselor, client and interaction) and perspectives (counselor, client, independent observer) have influence in research findings. Furthermore, what to be observed, in which session the behaviors are observed, what the observation unit (temporal, grammatical, semantic) will be, how the behaviors will be coded (explicit and implicit content) and finally the unit of analysis (thematic, the relationship between subjects, non-linguistic categories) can be changed among studied. The goal of this review was to examine tendencies and debates on how methodological preferences occur in the observation of behaviors and interaction between counselor and client.