Akademik Veri Yönetim Sistemi
Ege Üniversitesi İletişim Fakültesi Yeni Düşünceler Hakemli E-Dergisi, sa.9, ss.45-56, 2018 (Hakemli Dergi)
Bu çalışmanın amacı, deneyimlenmiş mekân ve fizikî/matematiksel mekân karşılaştırmasından hareket ederek –deneyimlenmiş mekânın özel bir biçimi olan– hodolojik mekânı sinema sanatı bağlamında tartışmaktır. Çalışmada, mekâna ve sinemasal hodolojik mekâna dair temel önerme ve kuramsal yaklaşımların tartışılmasının ardından Nuri Bilge Ceylan’ın Bir Zamanlar Anadolu’da (2011) adlı filmi biçimsel ve bağlamsal çözümleme yöntemleriyle incelenmiştir. Filmde, Doktor Cemal’in (Muammer Uzuner) deneyimlediği sinemasal hodolojik mekânın çözümlenmesiyle şu temel bulgu ve sonuçlara ulaşılmıştır: (1) Filmde gerçekleşen arama etkinliği boyunca, Doktor Cemal ve diğerlerinin izlediği yol hodolojik mekânı meydana getirir; (2) Filmde ataerkil hiyerarşik ilişkiler mekânla bir araya gelerek Doktor Cemal’in bilişsel haritasını oluşturur. Mekânla ilintili çeşitli iktidar ilişkileri, mekân sayesinde görünür hale gelmektedir; (3) Filmin sinemasal hodolojik coğrafyası Anadolu’nun yerleşim yerlerini gösteren idari haritayla çelişmektedir ki bu durum bir kez daha deneyimlenmiş mekân kavramsallaştırmasına atıfta bulunur.
The aim of this study is to discuss the hodological space –a special form of experienced space–, based on the comparison of experienced space and the physical/mathematical space, in the context of cinema art. In this study, following the arguments about basic premises and the theoretical approaches on space and cinematic hodological space, Nuri Bilge Ceylan’s film, Once Upon a Time in Anatolia (2011) is analyzed formally and contextually. The main findings and the conclusions of the cinematic hodological space –that experienced by Doctor Cemal’s (Muammer Uzuner)– analysis would be summarized as: (1) the route of Doctor Cemal and the others during the search, constitutes the hodological space; (2) in the film, the patriarchal hierarchic social relations come together with space, to draw Doctor Cemal’s cognitive map. Various power relations that related to space become visible through the path; (3) the cinematic hodological geography of the film conflicts with the administrative map of Anatolia, so that is referring to experienced space concept once more.