Akademik Veri Yönetim Sistemi
Üniversite Yayınları, Samsun, 2025
Kur’ân-ı Kerîm’in okunuş şekilleri bağlamında mütevatirkırâatler büyük bir öneme sahiptir. Nitekim mütevatir kırâatlerindelilleri konusunda subûti kat’i ve subûti zannî hadîslerin var olduğu bilinmektedir. Mütevatir kırâatlerin ahrufu’s-seb‘a yani yedi harf ruhsatını ihtiva ettikleri de görülmektedir. Ahrufu’s-seb‘anın, İslam’ın ilk dönemlerinde Kur’ân’ı öğrenme ve tilâvet etmede Müslümanlara kolaylık sağladığı zikredilmektedir. Bu kolaylığın, Arap kabileleri arasındaki çeşitli fasîh lehçeleri ihtiva ettiği de dile getirilmektedir. Farklı lehçeleri barındırmasından dolayı bazı kelimelerin telaffuzunda kırâat farklılıkları oluşmuştur. Bu farklılıklardan biri de elif harfinin yâ harfine, fetha harekenin de kesraya imâle edilerek okunmasıdır. Çünkü elifharfinin çeşitli kabileler tarafından bazen imâle bazen feth ve bazen de beyne’l-lafzayn çerçevesinde farklı şekillerde uygulandığı görülmüştür. Bu farklılık imâlenin anlaşılmasında ve uygulanmasında zorluk oluşturmuştur.
Bu doğrultuda bu çalışmanın amacı, sahih on kırâatkapsamında husûsî olarak imâle ile ilgili mesele ve uygulamaların detaylı bir şekilde incelenmesidir. Bununla birlikte imâle ile ilgili yapılan çalışmaların neredeyse tamamının Arapça olmasından ötürü ihtivâ ettikleri ilmî ıstılahın anlaşılmasını kolaylaştırmak da hedeflerimiz arasındadır. Çalışmamız bu amaç istikametinde önemli ve özgün bir nitelik arz etmektedir.
Bu çalışma ile birlikte imâle ile ilgili genel meseleler kırâat-i ‘aşera bağlamında tek bir çalışma altında toplanmıştır. Böylece özellikle ülkemizde imâle konusunda araştırma yapacak olanlara kendi dillerinde yapılmış bir çalışma olması hasebiyle katkıda bulunacağı ümit edilmektedir.
İlim dünyasına faydalı olması temennisiyle…
Dr. Şeyda ATMACA