Yukarı Dicle Havzası'nda Bir Yeni Asur Yerleşimi: Aşağı Salat


Creative Commons License

Şenyurt S. Y., Akçay A., Aklan İ.

Seleucia (ad Calycadnum), sa.VIII, ss.233-268, 2018 (Hakemli Dergi)

  • Yayın Türü: Makale / Tam Makale
  • Basım Tarihi: 2018
  • Dergi Adı: Seleucia (ad Calycadnum)
  • Derginin Tarandığı İndeksler: TR DİZİN (ULAKBİM)
  • Sayfa Sayıları: ss.233-268
  • Çukurova Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Orta Asur Dönemi’nin bitişinin ardından, Asur’un Yukarı Dicle Bölgesi’ne

olan ilgisi Yeni Asur Dönemi’nde (MÖ 10-7. yüzyıllar) giderek artmış ve

bölgenin gerek jeostratejik konumumdan gerekse ekonomik avantajlarından

yararlanmak adına söz konusu bölgede kalıcı bir hâkimiyet amaçlanmıştır. Bu

amaç doğrultusunda Yukarı Dicle Bölgesi’ndeki mevcut yerleşmelere yenileri

eklenmiş, farklı bölgelerden nüfus aktarımları gerçekleştirilmiş ve büyük

merkezlerin çevresinde ekonomileri daha çok tarıma dayalı köy yerleşmeleri

kurulmuştur. Diyarbakır-Batman sınırına yakın bir noktada, Dicle Nehri’nin

kuzeyinde, nehir geçişine en uygun alanlardan birisi üzerinde bulunan Aşağı

Salat Höyüğü, Yeni Asur Dönemi’nde Dicle Nehri boyunca kurulan çok

sayıdaki köy tipi tarım yerleşmesinden birisidir. Ilısu Barajı Kurtarma Kazıları

kapsamında, Aşağı Salat’ta yürütülen 2000-2002 ve 2009-2010 yıllarındaki

çalışmalarda üç mimari evreli Yeni Asur tabakası açığa çıkarılmıştır. Bu

çalışmada, toplam beş sezon devam eden kazılardan elde edilmiş Yeni Asur

Dönemi’ne ait arkeolojik verilerin (mimari, mezar, küçük buluntu ve çanak

çömlek) ve Yukarı Dicle Havzası’ndaki Yeni Asur Dönemi yerleşimleri içerisinde

Aşağı Salat’ın yerinin değerlendirilmesi amaçlanmıştır.

per

Tigris Region increased gradually from the Neo Assyrian Period (10th-7th

century BC), and a continuous hegemony was aimed on the behalf of exploiting

from both the economic advantages and geostrategic location of the region. For

this purpose, new settlements were created in the Upper Tigris Region; new

population movements occurred from various regions; and new village-type

settlements economically based upon mostly agricultural activities were established

around the main centers. Aşağı Salat, located on the northern bank of

the Tigris River near the Diyarbakır-Batman border, is one of the settlements

in this type, and it has a most suitable river crossing location along river. During

2000-2002 and 2009-2010 salvage excavations at Aşağı Salat, conducted in

the scope of Ilısu Dam construction activities, a Neo Assyrian settlement with

three architectural phases were revealed. The assesments of the archeological

materials such as architectural remains, graves, small finds and potteries unearthed

in the settlement were aimed in this article.