Akademik Veri Yönetim Sistemi
Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, cilt.29, sa.3, ss.239-253, 2020 (Hakemli Dergi)
Parlamenter sistemlerin gelişimiyle halkın mali konular hakkında söz sahibi olması şeklinde tanımlanan bütçe hakkı, yaklaşık 800 yıllık bir demokrasi mücadelesi neticesinde elde edilmiştir. Bütçe hakkına ilişkin ilk kıvılcım İngiltere’de ateşlenmiş ve ardından diğer ülkelere yayılmıştır. İngiltere’de yönetim ve millet arasındaki mücadele neticesinde imzalanan ilk yazılı belge Magna Carta’dır. Ülkemizde ise bütçe hakkının gelişimi cumhuriyet öncesi dönemde batıdakinin aksine halk iradesini kabul ettirme çabaları sonucunda değil yenilikçi devlet adamlarının girişimleri neticesinde yaşanmıştır. Cumhuriyetin ilanından sonra ise gerek çıkarılan anayasalarda gerekse kanunlarda bütçeye ve bütçe hakkına dair kesin ve net hükümlere yer verilmiştir.
Bu çalışmada bütçe ve bütçe hakkı kavramlarına yer verildikten sonra ülkemizde bütçe hakkının gelişim süreci hakkında bilgi verilip, çıkarılan Anayasalar ve kanunlar çerçevesinde ne gibi düzenlemeler yapıldığı açıklanmaya çalışılacaktır