László Tusnády’ye Göre Yunus Emre’nin Manevi Dünyası ve Sanatının Etkileri


Creative Commons License

Arslan H. Ç.

Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi (AÜSBD), vol.22, no.Özel Sayı, pp.211-222, 2022 (Peer-Reviewed Journal)

Abstract

Abstract In this study, the article titled “Török versek -Yunus Emréről, az Ómagyar Mária-siralom idejéből” (“Poems in Turkish – by Yunus Emre, from the time of the Mourning of the Virgin Mary in Old Hungarian”) written by László Tusnády in the 5th (May) issue of the year 2019 of Búvópatak magazine with a civil, cultural and social content, which has been published monthly for 18 years in Hungarian, is the subject. Hungarian article is written between 15-19th pages of the journal, with two columns on each page. The sufi Turkish poet Yunus Emre, who lived in Anatolia in the 13th century, influenced not only the Turkish-Islamic world but also societies of different cultures and beliefs with his poems in which he spread the teaching of love. Tusnády’s article is one of the best examples of this effect, written recently with the Christian Western understanding of the 21st century. Yunus Emre is a dervish-poet who seeks the divine essence in Anatolia, right in the middle of the intellectual resources and heritage of the East and the West. In his art, theology and philosophy merge. Here, it is explained how Tusnády, as a Western Christian but Hungarian writer, who speaks Turkish and is familiar with the TurkishIslamic civilization, deals with Yunus Emre’s mentality and influence on a universal scale, independent of space and time. Keywords: Yunus Emre, Turkish Poetry, Hungarians, Búvópatak, Tusnády László

Öz Bu çalışmada, 18 yıldır aylık süreli yayın olarak çıkan sivil, kültürel ve sosyal içerikli Macarca Búvópatak dergisinin 2019 yılı 5. (Mayıs) sayısında László Tusnády tarafından yazılan “Török versek -Yunus Emréről, az Ómagyar Mária-siralom idejéből” (“Türkçe şiirler – Yunus Emre’den, Eski Macarca Meryem’in Yası zamanından”) adlı yazı konu edilmiştir. Macarca yazı, derginin 15-19. sayfaları arasında, her sayfada çift sütun olacak şekilde yazılmıştır. XIII. yüzyılda Anadolu’da yaşamış, mutasavvıf Türk şairi Yunus Emre, sevgi öğretisini yaydığı şiirleriyle yalnızca Türk-İslâm dünyasını değil farklı kültür ve inançtan toplumları da etkilemiştir. Bu etkinin anlatıldığı, XXI. yüzyılın Hristiyan Batılı anlayışıyla yakın zamanda yazılmış en güzel örneklerden biri Tusnády’nin makalesidir. Yunus Emre, Doğu’nun ve Batı’nın düşünsel kaynaklarının ve mirasının tam ortasında Anadolu’da, ilahi özü arayan bir derviş-şairdir. Onun sanatında teoloji ve felsefe birleşir. Burada, Tusnády’nin Batılı Hristiyan ancak Macarlığını koruyan, Türkçe bilen ve Türk-İslâm medeniyetine aşina bir yazar olarak, mekândan ve zamandan bağımsız, evrensel ölçekte Yunus Emre’nin düşünce yapısını ve etkisini nasıl ele aldığı aktarılmıştır. Anahtar Kelimeler: Yunus Emre, Türk Şiiri, Macarlar, Búvópatak, Tusnády László