Çukurova Araştırmaları Dergisi, cilt.6, sa.1, ss.177-190, 2020 (Hakemli Dergi)
Günümüz imkânları ve bilinci; geçmişimizle bağ kurmamızı sağlayan, tarihi ve kültürel varlıklarımızın
korunması için çaba gösterilmesini gerektirmektedir. Dünyada ve özellikle son yirmibeş yıllık süreçte
kurumsal yapılanmaların da katkısıyla, ülkemizde benimsendiği izlenen koruma bilinci; toplumların
tarihi ve kültürel birikimlerinin yaşatılarak geleceğe aktarılmasının yanı sıra kent kimliğinin
yapıtaşları olan kültür varlıklarının sürekliliğinin sağlanmasında da önem arz etmektedir.
Çalışma bu bağlamda, uluslararası ve yerel ölçekte koruma bilincinin gelişim sürecindeki önemli
adımlar ile Gaziantep kentindeki koruma uygulamalarına odaklanmaktadır. Gaziantep, konumu itibarı
ile birçok medeniyete mekân olmuş tarihi bir kenttir. Çalışmada, kentte yer alan kadim medeniyetlere
ait kültür varlıklarının korunması yönünde atılan adımların incelenmesi hedeflenmiştir. Bu amaçla;
Gaziantep Kalesi ve çevresindeki tarihi kent merkezinde, inşa süreci tamamlanan ve kullanıma açılan
bölgelerdeki koruma uygulamalarına yoğunlaşılmıştır. Çalışma kapsamında söz konusu çevredeki
sürekli kullanıcıların ve ziyaretçilerin fikirlerini almak amacıyla 30 adet görüşme yapılmış,
gerçekleştirilen koruma uygulamaları ile ilgili olarak düşünceleri derlenmiştir. Yürütülen araştırma
sonucunda koruma uygulamalarının fiziksel çevrenin iyileştirilmesi, tarihi kent merkezinin değerinin
ve kalitesinin artırılması, bilinç oluşturulması ve kentin turizm yoluyla ekonomik açıdan
güçlendirilmesine katkı sağladığı ve bu nedenle başarılı bulunduğu, bununla birlikte yol ve altyapı
altyapı yetersizliklerinin halen çözüm beklediği ortaya çıkarılmıştır. Tarihi çevre koruma bilincinin
değerlendirilmeye çalışıldığı bu araştırma sonucunda, geleneksel tarihi dokuların sürdürülebilirliğinin
sağlanması amacıyla özellikle ulaşım probleminin çözümüne yönelik adımlar atılması gerektiği
anlaşılmıştır.
Today’s opportunities and awareness; requires efforts to protect our historical and cultural assets that
enable us to connect with our past. The contribution of institutional structures in the world, especially
in the last twenty-five years; is important in ensuring the continuity of cultural assets, which are the
corner stones of urban identity in addition to keeping the historical and cultural accumulation of
societies alive and transferring them to the future.
In this context, this study focuses on the important steps in the development process of conservation
awareness on an international and local scale and conservation practices in the city of Gaziantep.
Aiming to examine the steps taken to protect the cultural heritage in the city, the study focuses on the
conservation practices in the historical city center consisting of Gaziantep Castle and its surroundings,
where projects are implemented and are in use for a certain period of time. Within the context of the
study, face to face interviews are undertaken with 30 people comprised of local residents, local
craftsman and turists. The study revealed that conservation practices were perceived as successful in
terms of rehabilitation of the physical environment, enhancement in the value and quality of the
historical city centre, creating awareness and contribution made to the local economy through
investments in tourism, whereas improvements in traffic management and infrastructure are noted to
be problematic. It has to be noted that problems considering the vehicular traffic and inadequate
capacity of car parks were emphasized more by local residents and craftsman compared to tourists. As
a result of this study, it is possible to argue that more determined steps should be taken in traffic
management and car park planning in towns where tourism has become a major financial input as a
result of successful conservation practices.