TÜRKİYE – İSVEÇ İLİŞKİLERİ (XVI-XXI. YÜZYIL BAŞLARI)


Paksoy S., Şahbaz M.

Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, cilt.33, sa.1, ss.1-14, 2024 (Hakemli Dergi) identifier

Özet

Tarih boyunca ülkeler, çıkarları doğrultusunda siyasal, ekonomik ve sosyal iş birliği sağlamak amacıyla ittifaklar yapmışlardır. XX. yüzyıla gelindiğinde dünya devletlerinin Doğu ve Batı bloklarına ayrılarak “Soğuk Savaş” dönemini başlattıkları ve İkinci dünya savaşından sonra, 1949 yılında Amerika’nın başını çektiği devletler NATO ittifakını, Rusya’nın başını çektiği devletler ise 1955 yılında Varşova Paktı’nı kurarak bu kutuplaşmayı daha da derinleştirmişlerdir. Sovyet Sosyalist Cumhuriyetleri Birliği’nin 1991 yılında dağılması ile Varşova paktı sona ererken, NATO ittifakı devletleri teröre karşı birlik oluşturma gerekçesiyle varlıklarını günümüze kadar devam ettirmişlerdir. SSCB’den ayrılan ve yönünü Batı’ya çeviren Ukrayna’ya karşı 2022 yılında Rusya’nın başlattığı savaş, Kuzey Avrupa ülkelerinde güvenlik endişesi uyandırmıştır. Bu gelişmeler karşısında İsveç, güvenliğini sağlamak açısından NATO’ya başvuruda bulunmuştur. İsveç’in terör örgütlerine verdiği destekten rahatsızlık duymakta olan Türkiye, İsveç’in NATO üyeliğine olumlu bakmamaktadır. Hâlbuki Türkiye-İsveç ilişkilerinin geçmişine bakıldığında, iki ülkenin çoğu zaman siyasal ve sosyal olarak birbirlerini destekleyip işbirliği yaptıkları görülmektedir. Bu çalışmadaki öncelikli amaç, İsveç-Türkiye arasındaki ilişkilerin tarihsel derinliğini inceleyerek siyasal, ekonomik ve sosyal alanlarda kurdukları olumlu ilişkiler ve bunların etkisine yer vermektir. Daha sonra iki ülke arasında stratejik iş birliği ve ortaklığının, dünya barışı ve ülkelerin halkına faydaları ile günümüzde yaşanan sorunların sebepleri belirlenerek bu sorunların çözümünde kamuoylarının bilinçlendirilmesinin önemine vurgu yapılacaktır.
Throughout history, countries have made alliances to ensure political, economic and social cooperation in line with their interests. In the 20th century, the world states were divided into Eastern and Western blocs, and the "Cold War" period began. After the Second World War, the establishment of the NATO alliance in 1949 and the Warsaw Pact in 1955 triggered the states of the world for further deepened this polarization. The NATO alliance states continued their existence until today by forming a union against terrorism while the Warsaw pact ended in 1991 with the dissolution of the Union of Soviet Socialist Republics (USSR). The war launched by Russia in 2022 against Ukraine which left the USSR and turned its direction to the west, aroused security concerns in Northern European countries. In the face of these developments, Sweden applied to join NATO. Türkiye, which is disturbed by Sweden's support for terrorist organizations, does not view Sweden's NATO membership positively. However, when the Türkiye-Sweden relations are considered, it is seen that these countries have cooperated by supporting each other politically and socially throughout history. The primary purpose of this study is to examine the historical depth of the relations between Türkiye and Sweden and to include the positive relations these countries have established in the political, economic and social fields and their effects. Then, the benefits of strategic cooperation and partnership between the two countries for world peace and the citizens of these two countries will be presented, the causes of the problems experienced today will be determined and solution proposals will be presented. Finally, the importance of raising public awareness in solving these problems will be emphasized.