TARIMSAL ENDÜSTRİ ATIKLARININ DÖNGÜSEL EKONOMİYE KAZANDIRILMASI


Güngör C., Öztürk H. H.

EGE 5. ULUSLARARASI SOSYAL BİLİMLER KONGRESİ , İzmir, Türkiye, 21 - 22 Mayıs 2022, ss.1-10

  • Yayın Türü: Bildiri / Tam Metin Bildiri
  • Basıldığı Şehir: İzmir
  • Basıldığı Ülke: Türkiye
  • Sayfa Sayıları: ss.1-10
  • Çukurova Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Tarıma dayalı endüstriler, her yıl fazla miktarda atık üretmektedir. Bu atıkların uygun bertaraf yöntemi uygulanmadan çevreye bırakılması, çevre kirliliğine neden olabilecek ve insan ve hayvan sağlığına zararlı etkilere neden olabilir. Tarımsal-endüstriyel atıkların çoğu arıtılmamakta ve yeterince kullanılmamaktadır. Bu nedenle yakılarak, boşaltılarak veya plansız bir şekilde toprağa atılarak bertaraf edilmektedir. Bu arıtılmamış atıklar, bazı sera gazlarını artırarak, iklim değişikliği ile ilgili farklı sorunlar yaratmaktadır. Nar kabukları, limon kabukları ve yeşil ceviz kabuğu gibi farklı atık türlerinin doğal antimikrobiyal olarak kullanılabileceği çeşitli araştırmalarda bildirilmiştir. Organik bileşiklerden kaynaklanan atıklar, atmosfer için bir risk olmasına rağmen, mantarların gıda maddeleri ve biyo-enerji ve biyogübreler gibi diğer biyo-tabanlı ürünler olarak üretilmesi için olası bir kaynağı temsil etmektedirler. Tarımsal artıkların bir kısmı hayvan yemi olarak kullanılmaktadır. Ancak bu tür atıklar, yüksek miktarda protein, şeker ve mineral gibi bileşimde değişkenlik içerir. Yüksek besinsel bileşimleri nedeniyle bu kalıntılar “atık” olarak tanımlanmamakta, diğer ürün oluşumu ve geliştirmeleri için hammadde olarak değerlendirilmektedir. Bu besin maddelerinin ham maddelerdeki mevcudiyeti mikroorganizmaların büyümesi için uygun ortamlar sunmaktadır. Bu mikroorganizmalar, fermentasyon süreçleri kullanılarak hammaddeleri yeniden kullanma yeteneğine sahiptirler. Tarımsal-endüstriyel atıklar veya kalıntılar, besin bileşimi ve biyoaktif bileşikler açısından zengindir. Tarım ve tarıma dayalı sanayi atıklarının hammadde olarak kullanılması, üretim maliyetini düşürmeye yardımcı olabilir ve atıkların geri dönüştürülmesine katkıda bulunarak çevreyi daha temiz hale getirir. Bu bildiride, tarımsal endüstriyel atıkların, biyoyakıt, enzim, vitamin, antioksidan, hayvan yemi, antibiyotik ve diğer kimyasalların üretiminde kullanılarak, döngüsel ekonomiye kazandırılması tartışılmıştır.