Karahan Kitabevi Yayınları, Adana, 2016
Okul öncesi çocukların gelişimleri ve eğitimlerinde önemli bir role sahip olan oyun çocuğun vazgeçilmez uğraşıdır. Oyun, öğrenme ve çalışma için çok önemli olan içsel motivasyonu içinde barındırmaktadır. Çocuklar tarafından okul öncesi eğitim kurumlarında hangi durumların oyun, hangi durumların çalışma olarak algılandığının belirlenmesi, okul öncesi eğitimde öğretmen katılımının çocuğun oyun algılamasını etkilemeyecek şekilde düzenlenmesi, oyunla öğretim yönteminin bu doğrultuda yapılması ve bu yolla oyundaki yüksek motivasyonun eğitim alanına aktarılması ulaşılmak istenen hedeftir. Çünkü oyun gerçek yaşamın bir provasıdır. Çocuk işittiği, gördüğü ve duyduğunu değil yaşadığını ve denediğini öğrenir, içselleştirir. Oyun sırasında çocuk gerçek yaşamda tanık olduğu şeylere öykünür. Birebir yaşadığı bir durumu yeniden canlandırır. Öykünme, yineleme ve canlandırma sayesinde edindiği bilgi ve deneyimleri pekiştirir ve bu bilgi ve deneyimler kalıcı olur.
Bu durumun oluşmasında etkili olan faktörlerden başında, çocuk eğitiminin önemli bir parçası olan oyun eyleminin gerçekleştirileceği mekan ve donatıların nasıl seçileceği ve düzenleneceği olgusu gelmektedir. Daha açık bir anlatımla; çocuğun fizyolojik ve psikolojik gelişimini destekleyecek eylem ve etkinliklerin tasarlanması, bu etkinlikler için mekânsal ve donatı gereksinimlerinin belirlenmesi, bu gereksinimlerin karşılanması bağlamında mekan ve donatıların teknik, işlevsel ve davranışsal başarımlarını sağlayacak koşulların ortaya konulması önem taşımaktadır.
Bu bağlamda kitabın birinci bölümünde okul öncesi eğitim ve bu eğitimin en önemli parçası olan oyun kültürü ve eylemi, bu eylemin gerçekleştirileceği mekan ve donatıların seçilmesi ve düzenlenmesindeki kuram ve ilkelerin peyzaj mimarlığı disiplini kapsamında irdelenmesine çaba gösterilmiştir. Kitabın ikinci bölümünde, söz konusu kuram ve ilkelerin uygulamalı bir çalışma ile Çukurova Üniversitesi Anaokulu örneğinde yapısal açıdan yorumlanması, üçüncü bölümünde benzer kuram ve ilkelerin dış mekan organizasyonu açısından yorumlanması, tasarlanması ve uygulama çıktılarının elde edilmesine çalışılmıştır. Dördüncü bölümde ise, okul öncesi eğitim kurumlarının tasarlanmasında teknik, işlevsel ve davranışsal başarımı önemli düzeyde etkileyen bitkisel tasarım kuram ve ilkelerinin ortaya konulması ve aynı anaokulu örneğinde yorumlanması amaç edinilmiştir.
Kitap, peyzaj mimarlığı eğitimi alan öğrencilerin, peyzaj mimarlarının ve diğer mekânsal tasarım disiplinlerinin eğitsel ve mesleki çalışmalarına okul öncesi eğitim kurumlarının mekânsal organizasyonu konusunda katkı sağlamak amacıyla hazırlanmıştır. Kuşkusuz eserde, daha sonra yapılacak çalışmalarda dikkate alınması ve daha ayrıntılı incelenmesi gereken eksiklikler bulunabilir. Ancak, bu konuda temel kaynaklardan biri olarak değerlendirilmesi ana beklentimizdir. Bu bağlamda eserin hazırlanmasına bölüm yazarı olarak büyük katkı sağlayan Sn. Y. Doç. Dr. Berrin SİREL, Sn. Müge ÜNAL’a, Sn. Ahmet ÇİLEK’e, Yüksek Mimar Kamer UĞUR’a, eserin hazırlanması konusunda bilgi, deneyim ve desteklerini aldığım Sn. Prof. Dr. M. Faruk ALTUNKASA’ya, çalışma süresince anlayış ve destekleri için Ebru DUYMUŞ’a içten şükranlarımı, kitabın basımındaki yoğun emekleri için Karahan Kitabevi çalışanlarına teşekkürlerimi sunar, kitabın öğrencilere ve meslektaşlarıma yardımcı olmasını dilerim.
Adana, Ocak 2016 Halil DUYMUŞ