Akademik Veri Yönetim Sistemi
Türkiye II Bitki Koruma Kongres, Isparta, Türkiye, 27 - 29 Ağustos 2009, ss.168
Doğu Akdeniz Bölgesi turunçgil alanlarında, Aphis gossypii Glover, Aphis spiraecola Patch, Aphis craccivora Koch, Toxoptera aurantii B.de F., Myzus persicae Sulzer. olmak üzere beş zararlı yaprakbiti türü belirlenmiştir. Bu zararlı türler üzerinde beslenen birçok predatör ve parazitoit tür mevcuttur. En sık rastlanan avcı türlerden biri de Scymnus subvillosus (Goeze) (Coleoptera: Coccinellidae)’ tur. Bu türe çok sık rastlanmasına rağmen üzerinde yapılan çalışmalar sınırlıdır. Mevcut çalışmalar ise doğada yapılan birkaç survey çalışması ile farklı avlarla yapılan bir biyolojik çalışmadan ibarettir.
Ancak bu türün biyolojik mücadelede de kullanılıp kullanılamayacağına karar vermek için biyolojisi ve ekolojik isteklerinin daha detaylı araştırılması gerekmektedir. Bu nedenle çalışma ele alınmış olup, ilk aşamada farklı sıcaklıkların S. subvillosus’ un ergin öncesi dönemlerinin gelişme süresi ve ölüm oranları ile erginlerin preovipozisyon, ovipozisyon ve postovipozisyon süreleri ve bıraktıkları yumurta sayılarına etkilerinin ortaya çıkarılması hedeflenmiştir. Çalışma labaratuvar koşullarında yürütülmüş olup av olarak turunçgil alanlarında etkin bir zararlı olan Aphis gossypi (Homoptera: Aphididae) kullanılmıştır. A.gossypii üretimi için konukçu bitki olarak pamuk bitkisi kullanılmıştır. Çalışma petri kapları içerisinde 15, 20, 25, 30, 35±1 ºC sabit ve 25-35±1 ºC değişken sıcaklıklıklar olmak üzere altı farklı sıcaklık ve %60±10 orantılı nem bulunan uzun gün (16:8) aydınlatmalı iklim dolapları içerisinde 30 ar tekerrürlü olarak gerçekleştirilmiştir.
Çalışma sonucunda artan sıcaklıkla birlikte ergin öncesi gelişme dönemlerinde kısalma olduğu saptanmıştır. Avcının 15±1 ºC de ergin öncesi dönemlerini tamamlayamadığını, 35±1 ºC de ise yumurtadan çıkış olmadığı belirlenmiştir. En kısa gelişme süresi 30 ºC de 14,2 gün, en uzun 20 ºC de 30,5 gün olarak belirlenmiştir. Gelişimini tamamladığı sıcaklıklarda en yüksek ölümün %28 ile 20 ±1 ºC de, en düşük ölümün %19,90 ile 25 ºC olduğu belirlenmiştir. En yüksek dişi ömrü 133 gün ile 20 ºC, en düşük 63 gün ile 30 ºC de belirlenmiştir. En yüksek dişi/erkek oranı değişken sıcaklık 25-35 ºC de %57 iken, en düşük oran ise %47 ile 25 ºC de belirlenmiştir. Ergin ömrü boyunca bırakılan en yüksek ortalama toplam yumurta sayısı 30 ºC de 474,5adet, en düşük 20 ºC de 250,8 adet olarak belirlenmiştir. Ovipozisyon periyodu süresince bırakılan ortalama günlük yumurta sayısı ise en yüksek 30 ºC de 11,17adet iken, en düşük 20 ºC de 3,00 olmuştur.
S. subvillosus’ un ergin öncesi gelişme süreleri, ölüm oranları ile erginlerin yaşam süreleri ve bıraktıkları yumurta sayılarına dayanarak avcı böceğin net üreme gücü (Ro), kalıtsal üreme yeteneği (rm) ve ortalama döl süresi (To) hesaplanmış, elde edilen verilere dayanaılarak en uygun sıcaklığın 30 ºC olduğu ortaya çıkarılmıştır.
Anahtar Kelimeler: Scymnus subvillosus, farklı sıcaklıklar, biyolojik özellikler, yaşam çizelgeleri