Beş Faktör Kişilik Modeline Göre Danışma Sürecindeki Başarının İncelenmesi


SARAÇ DENGİZ A., SANBERK İ., YALNIZCA YILDIRIM S.

13. Uluslararası Eğitim Araştırmaları Kongresi, Hatay, Türkiye, 4 - 06 Eylül 2020

  • Yayın Türü: Bildiri / Özet Bildiri
  • Basıldığı Şehir: Hatay
  • Basıldığı Ülke: Türkiye
  • Çukurova Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Beş faktör yaklaşımının temelini, algılanan farklı kişilik özelliklerinin çeşitli kültürlerin günlük yaşamlarındaki söylemlerine yansıyacağı ve bireysel farklılıkların dilde farklı sözcükler halinde kodlanacağı görüşü oluşturmaktadır (Somer, 1998).  Psikolojik danışma sürecine dahil olan danışanların kişilik özelliklerinin günlük yaşamlarını ve dolayısıyla danışma sürecini de etkilediği bilinmektedir (Henriques, 2017). Ancak alan yazın incelendiğinde, danışanların kişilik özellikleri ile danışma süreci arasındaki ilişkiyi inceleyen çok fazla araştırmaya rastlanmamıştır. Bu araştırmanın genel amacı, danışanların beş faktör modeline göre belirlenen kişilik özelliklerinin  psikolojik danışma süreci ile ilişkisinin incelenmesidir. Araştırmanın çalışma grubunu 2019-2020 eğitim öğretim yılında bir devlet üniversitesinin Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık bölümünde öğrenimine devam etmekte olan 47’si kadın, 15’i erkek toplam 62 dördüncü sınıf öğrencisi oluşturmaktadır. Araştırmada veri toplamak amacıyla Beş Faktör Kişilik Envanteri (BFKÖ), Yaşantı ve Davranışlarda Değişim Ölçeği (YADA) ve Oturum Değerlendirme Ölçeği (Danışan ve Danışman Formu) kullanılmıştır. Araştırma sonucunda, danışanların beş faktör kişilik ölçeği ile belirlenen dışadönüklük (r= .37, p<.05) , öz disiplin (r= .28, p< .05) ve nevrotiklik (r= -.43, p<.05) puanları  ile danışma sürecindeki başarı arasında anlamlı ilişkilere rastlanmıştır. Bunun yanında danışanların oturum değerlendirme puanları ile danışma başarısı arasında (r=.26, p<.05) ve danışanlarla psikolojik danışmanların oturum değerlendirme puanları arasında (r= .58, p< .05) anlamlı ilişkilere rastlanmıştır.

Anahtar Kelimeler: Danışma Süreci, Danışma Başarısı, Kişilik özellikleri, Beş faktör kişilik modeli.