Bilig: Türk Dünyası Sosyal Bilimler Dergisi, sa.53, ss.233-256, 2010 (Hakemli Dergi)
Bu çalışma, Türkçenin ses bilimsel dizim özellikleriyle bilişim
ortamlarındaki yazım tercihlerinin kimi bağlantılarını tespit etmek
üzere, anket sonuçlarına dayalı olarak hazırlanan bir çalışmadır. Anket,
2007- 2008 öğretim yılında, Çukurova Üniversitesinden 393 öğrenci
üzerinde yapılmış, ardından bulgular sıralanmış ve yorumlanmıştır.
Çalışmanın amacı dilin kirlenip kirlenmediği konusunu değerlendirmek
olmadığı gibi, salt yazım (imlâ) veya anlatım bozukluğu sorunlarını ele
almak da değildir. Ancak bu çalışmayla, hem sözü geçen araştırma
konularına hem de konuşma dili incelemelerine dolaylı olarak bir veri
sunulmuş olmaktadır. Çalışmada özetle şu bulgular elde edilmiştir:
Bilişsel düzlemlerdeki yazım, ölçünlü dilin yazımından belirli farklılıklar
göstermektedir. Sözlü dile ait söyleyişlerin temel alınması, çoğu
ünsüzlere dayalı kısaltmaların tercih edilmesi, herhangi bir bildirişim
öğesinin göstergesi olarak farklı dillerin olanaklarından veya
simgelerden yararlanılması, noktalama işaretlerinin kullanılmaması
(veya sıradışı kullanılması), bitişik ve ayrı yazılan sözcüklerde serbest
bir tutum sergilenmesi ve çoğu Türkçenin hece sistemine uymayan
dağınık bir görünümle bazı seslerin birden çok kere yazılması bu
farklılıkların belli başlıları olarak sıralanabilir. Çalışmada bu tespitler
değerlendirilecek olmakla birlikte, ağırlıklı olarak ses birimlerin bilişim
düzlemindeki işaretsel göstergeleriyle Türkçenin ses dizim özellikleri ve
bilgi yapısı arasındaki bağlantılar üzerinde durulacaktır.
This study has been prepared in accordance with
questionnaire results to understand how phonological sequence is
influenced and preferred orthographically on internet. The
questionnaire was carried out at Çukurova University in 2007-2008
and 393 participants took part in the study. The aim of the study is not
to look at whether Turkish language is negatively influenced or not nor
does it aim to investigate punctuation or other semantic problems.
Rather, it intends to present data regarding spoken language as well as
the abovementioned subjects. The findings show that orthography at
informational level differs from that of written language. Some marked
differences of this study can be conceived as the basis of oral language
utterances, preference of abbreviations especially in most consonants,
defectiveness of punctuation (or unusual use of punctuation), casual
use of words that are supposed to be written adjacent or separate and
writing of some phonemes that are used randomly and incompatible
with standard Turkish writing system. This study shall, to large extent,
dwell upon the link between graphemic signs of phonemes at
informational level and phonological features and information
structure of Turkish.