Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi (PAUSBED), cilt.2017, ss.154-177, 2017 (Hakemli Dergi)
Zaman içerisinde ekonomik hayatın gelişmesi ile birlikte toplumsal ihtiyaçların artması ve bu ihtiyaçların kamu eliyle giderilmesi ihtiyacı doğmuştur. Devletlerin ekonomik hayattaki varlığı ve ekonomik hayata müdahalesi gerek gelişmiş gerekse gelişmekte olan ülkeler açısından ellerinde bulunan maliye politikası araçlarını kullanarak gerçekleşmiştir. Teşvik politikaları da maliye politikasının bir aracı olarak ekonomik kalkınmanın sağlanabilmesi ve toplumun belirli bir refah seviyesine ulaşabilmesi açısından hükümetler tarafından hemen hemen her dönemde uygulama alanı bulmuşlardır. Devletler, mevcut sosyo-ekonomik ve toplumsal yapılarına uygun olarak teşvik politikaları belirlemektedirler. Bu çalışmada, teorik bir çerçevede teşvik politikaları amacı, türleri, gerekçeleri ve etkin işleyişi ele alınmış ve Türkiye’de planlı dönem öncesi ve sonrasında uygulanan ve halen uygulanmakta olan teşvik politikasının uygulanış biçimleri hakkında bilgi verilerek, uygulanan teşvik politikalarının genel değerlendirmesi yapılmıştır. Teşvik politikalarının etkin bir maliye politikası aracı olarak kullanılabilmesi açısından; teşvik sisteminin yeniden ele alınarak, cari açığı azaltmada ve bölgesel gelişmede rol oynayabilecek yönlendirme gücüne sahip stratejik öncelikli, sektörel yönlü teşvik uygulamaları çerçevesinde şeffaf ve etkin bir yapıda oluşturulması önerilmektedir.
Anahtar Kelimeler: Maliye Politikası, Teşvik Politikaları, Teşvik Araçları, Vergi Teşvikleri
With the development of economic life over time, the need for social needs increased and the need to eliminate these needs by the government were observed. The existence of governments in the economic life and their interventions heavily embodied with fiscal policy instruments in both developed and developing countries. Incentive policies were conducted by governments almost every time in terms of ensuring economic development as an instrument of fiscal policy and reaching a certain level of prosperity in the society. Governments determine incentive policies in accordance with their current socio-economic and social structures. In this study, the purpose, types, rationales and effective functioning of the incentive policy were considered in a theoretical framework and general evaluation of the currently applied incentive policies were made by giving information about the methods of the incentive policy implemented before and after the planned period in Turkey. In terms of the use of incentive policies as an effective fiscal policy instrument, reconstruction of incentive schemes with the diversion power the reduce current account deficit, having a strategic priority play a role in regional development and transparent and effective structure within the framework of sectoral incentive applications are suggested.
Keywords: Fiscal Policy, Incentive Policies, Incentive Instruments, Tax Incentives