BALIKLARDA STRES: STRES MEKANIZMASI VE YÖNETIMI

Şahan A., Özütok S.

SU ÜRÜNLERI YETIŞTIRICILIĞINDE BALIK SAĞLIĞI, Aysel ŞAHAN, Editör, Serüven, Ankara, ss.7-20, 2023

  • Yayın Türü: Kitapta Bölüm / Diğer
  • Basım Tarihi: 2023
  • Yayınevi: Serüven
  • Basıldığı Şehir: Ankara
  • Sayfa Sayıları: ss.7-20
  • Editörler: Aysel ŞAHAN, Editör
  • Çukurova Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

I.     Giriş

Bu çalışma, balıklarda stres kavramı, stresörler ve bunların balıklar üzerindeki etki mekanizmaları ile stres yönetimi konularını önceki çalışmalarla destekleyerek, sunmayı amaçlamaktadır.

Stres, negatif ve pozitif etkileri içeren, ancak daha çok fiziksel, kimyasal veya biyolojik etkilerin, canlıların, organ ve metabolizmalarının bozulmasına ve verimliliklerinin azalmasına neden olduğu faktörlerin tamamı olarak tanımlanabilir. Stres üzerine farklı dönemlerde, farklı araştırıcılar tarafından, tüm canlıları kapsayan, değişik tanımlamalar yapılmıştır.  

—   Stres, vücudun kendisine yöneltilen herhangi bir etkene karşı spesifik olmayan, doğal tepkisidir (Selye, 1973).

—   Homeostasi oluşturmak, kurmak veya sürdürmek için hayvanların hareketi sırasında meydana gelen fizyolojik tepkilerin toplamıdır (Wedemeyer ve McLeay, 1981).

—   Bir stres faktörünün veya etkeninin canlıda normal dinlenme veya homeostatik durumdan sapmasına neden olan durumlardır (Barton ve Iwama, 1991).

—   Organizma normal homeostatik koşullarının dışında bir durumla karşılaştığında bu durumu yeniden düzene koyma girişiminde bulunduğunda, meydana gelen biyolojik olaylar dizisidir (Barton, 1997).

—   Organizmanın hayatta kalma mücadelesi veya güçlü bir etken karşısında homeostatik dengeleri yeniden kurmaya çalışırken, ortaya çıkan fizyolojik olaylar zinciridir (Schreck, 2000).