5-6 Yaş Çocuklarda Ebeveyn Tutumlarının Akran İlişkilerine Etkisi-Effect of Parental Attitudes on Peer Relationships in Children Between the Ages of 5-6
Atıf İçin Kopyala
Erdoğdu Ö., Çetinkaya Ş.
SCIENTIFIC AND ACADEMIC RESEARCH, cilt.2, sa.2, ss.136-150, 2023 (Hakemli Dergi)
-
Yayın Türü:
Makale / Tam Makale
-
Cilt numarası:
2
Sayı:
2
-
Basım Tarihi:
2023
-
Dergi Adı:
SCIENTIFIC AND ACADEMIC RESEARCH
-
Sayfa Sayıları:
ss.136-150
-
Çukurova Üniversitesi Adresli:
Evet
Özet
Abstract
This research is a cross-sectional type research conducted in order to examine the effect
of parental attitudes on peer relationships in children aged 5-6 years who are studying in
preschool institutions. The research was conducted in 8 pre-school education
institutions in the Nicosia, Kyrenia and Famagusta districts of the Turkish Republic of
Northern Cyprus (TRNC) between February and May 2019, with the participation of
263 families and 25 teachers.The child's parents filled the "Parental Attitude Scale" and
"Introductory Information Form", while teachers filled the "Selcuk Peer Relations
Evaluation Scale so that it is separate for each child by meeting face-to-face. The study
examined factors that could affect parental behavior. There were differences in behavior
for children in public and private preschool institutions. The mean of aggression of the
children involved in the study (25.82); timidity (22.94), social acceptance (17.27),
problem solving (17.69) and social behavior (23.81). Parents reported that they had a
democratic attitude at 4.45 percent. The parent's authoritarian attitude was found to have
a negative effect on the child's peer acceptance(p.05). But democratic and permitting
parental attitudes did not differ markedly in the child's behavior.It was also found that
the parent’s authoritarian attitudes had negative effects on the child’s peer acceptance.
Keywords:Peer relationships, Parental, Parental attitudes, Early childhood, Nursing
Özet
Bu araştırma, okul öncesi kurumlarında öğrenim gören, 5-6 yaş çocuklarda, ebeveyn
tutumlarının akran ilişkilerine etkisini incelemek amacıyla yapılan, kesitsel tipte, bir
araştırmadır. Araştırma, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti (K.K.T.C.) Lefkoşa, Girne,
Gazimağusa ilçelerinde bulunan 8 okul öncesi eğitim kurumunda Şubat-Mayıs 2019
tarihlerinde 263 aile ve 25 öğretmen katılımıyla uygulandı. Çocuğun anne ya da babası
“Ebeveyn Tutum Ölçeği” ni ve “Tanıtıcı Bilgi Formu” nu, öğretmenler ise yüz yüze
görüşülerek her bir çocuk için ayrı olacak şekilde “Selçuk Akran İlişkilerini
Değerlendirme Ölçeği (SAİDÖ)” ni doldurdu. İstatistiksel analizler SPSS paket
program kullanılarak yapıldı. Çocuklardan %47.5’i erkek, %52.5’i kız; %16.3’ü 5,
%83.7’si 6 yaşındadır. Araştırmada ebeveyn davranışlarını etkileyebilecek faktörler
incelendi. Devlet ve Özel okul öncesi kurumlarındaki çocukların davranış farklılıkları
gözlendi.
Araştırmaya katılan çocukların saldırganlık ortalaması ("X" ̅=25.82); çekingenlik
("X" ̅=22.94), sosyal kabul ("X" ̅=17.27), problem çözme ("X" ̅=17.69) ve sosyal
davranıştan ("X" ̅=23.81) yüksek bulundu. Ebeveynler "X" ̅=4.45 oranında demokratik
tutum gösterdiklerini bildirdi. En yüksek düzeyde gözlenen demokratik tutumu sırasıyla
aşırı koruyucu ("X" ̅=3.84), izin verici ("X" ̅=2.18) ve otoriter ("X" ̅=1.84) tutum
izledi.
Ebeveyn tutumlarından aşırı koruyucu tutum ve otoriter tutumun çocuğun akran
ilişkilerine olumsuz etkileri olduğu sonucuna ulaşıldı. Ebeveyn tutumları arasında yer
alan aşırı koruyucu tutum ile çocuğun problem çözme yeteneği arasında zıt yönde bir
ilişki bulundu (p<0.05). Ebeveynin otoriter tutumunun ise çocuğun akran kabulünü
olumsuz etkilediği tespit edildi (p<0.05). Fakat demokratik ve izin verici ebeveyn
tutumları çocuğun davranışlarında belirgin bir farklılık oluşturmadı.
Anahtar Kelimeler: Akran ilişkileri, Ebeveyn tutumları, Erken çocukluk, Hemşirelik yaş çocuklarda, ebeveyn tutumlarının akran ilişkilerine etkisini incelemek amacıyla yapılan, kesitsel tipte, bir araştırmadır. Araştırma, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti (K.K.T.C.) Lefkoşa, Girne, Gazimağusa ilçelerinde bulunan 8 okul öncesi eğitim kurumunda Şubat-Mayıs 2019 tarihlerinde 263 aile ve 25 öğretmen katılımıyla uygulandı. Çocuğun anne ya da babası “Ebeveyn Tutum Ölçeği” ni ve “Tanıtıcı Bilgi Formu” nu, öğretmenler ise yüz yüze görüşülerek her bir çocuk için ayrı olacak şekilde “Selçuk Akran İlişkilerini Değerlendirme Ölçeği (SAİDÖ)” ni doldurdu. İstatistiksel analizler SPSS paket program kullanılarak yapıldı. Çocuklardan %47.5’i erkek, %52.5’i kız; %16.3’ü 5, %83.7’si 6 yaşındadır. Araştırmada ebeveyn davranışlarını etkileyebilecek faktörler incelendi. Devlet ve Özel okul öncesi kurumlarındaki çocukların davranış farklılıkları gözlendi. Araştırmaya katılan çocukların saldırganlık ortalaması ("X" ̅=25.82); çekingenlik ("X" ̅=22.94), sosyal kabul ("X" ̅=17.27), problem çözme ("X" ̅=17.69) ve sosyal davranıştan ("X" ̅=23.81) yüksek bulundu. Ebeveynler "X" ̅=4.45 oranında demokratik tutum gösterdiklerini bildirdi. En yüksek düzeyde gözlenen demokratik tutumu sırasıyla aşırı koruyucu ("X" ̅=3.84), izin verici ("X" ̅=2.18) ve otoriter ("X" ̅=1.84) tutum izledi. Ebeveyn tutumlarından aşırı koruyucu tutum ve otoriter tutumun çocuğun akran ilişkilerine olumsuz etkileri olduğu sonucuna ulaşıldı. Ebeveyn tutumları arasında yer alan aşırı koruyucu tutum ile çocuğun problem çözme yeteneği arasında zıt yönde bir ilişki bulundu (p<0.05). Ebeveynin otoriter tutumunun ise çocuğun akran kabulünü olumsuz etkilediği tespit edildi (p<0.05). Fakat demokratik ve izin verici ebeveyn tutumları çocuğun davranışlarında belirgin bir farklılık oluşturmadı. Anahtar Kelimeler: Akran ilişkileri, Ebeveyn tutumları, Erken çocukluk, Hemşirelik