Akademik Veri Yönetim Sistemi
CUKUROVA 12th INTERNATIONAL SCIENTIFIC RESEARCHES CONFERENCE, Adana, Türkiye, 9 - 12 Mart 2024, ss.814-824
Doğal taş çok yönlü kullanımı olan,
yapılarda duvar, döşeme ve çatı gibi kısımlarda değerlendirilebilen bir
malzemedir. Türkiye, jeolojik yapısı nedeniyle zengin doğal taş varlığına
sahiptir. Nevşehir ve civar bölgesi Erciyes ve Hasan Dağının patlamasına bağlı
olarak oluşan volkanik tüf, ignimbrit özelliklerine sahip kayaçları ile
ünlüdür. Bu kayaçlar daha çok cephe ve zemin kaplaması olarak
kullanılmaktadır. Volkanik tüf taşlar doğal bir izolasyon malzemesi olup, ısı yalıtımı
yaparak mekanların kışın sıcak, yazın serin olmasına katkı
sağlamaktadır. Bu çalışmada, bölgedeki maden ocaklarında çıkarılan
kayaçların kimyasal, mineraloji içeriğine bağlı olarak kanserojen materyallere
sahip olabilme riski irdelenmiştir. Özellikle bölgede bulunan volkanik tüf
kayaları içinde zeolit grubu minerali olan eriyonit bulunur. Bu mineralin
mikroskopik boyuttaki tozlarının akciğer kanserine yol açtığı
bilinmektedir. Zeolit mineralleri genellikle volkanik kaya birimlerinin
gölsel çökellerle ilişkili olduğu alanlarda yaygınlaşmaktadır.
Çalışma alanında yerleşim yerlerinde
kanser vakaları da görülmektedir. Bu nedenle Nevşehir bölgesinde Eriyonit
minareli bir halk sorunu haline gelmiştir. Nevşehir-Avanos-Ürgüp
bölgelerinden numune alımları gerçekleşmiştir.
Bölgedeki maden işletme
ocaklarından getirilen örnekler üzerinde ICP-MS kimyasal, XRD, mikroskop ve SEM çalışmaları
yapılmıştır. Mineral parajenezleri; Kuvars, feldspat, sanidin, hedenberjit,
kaolin olarak tespit edilmiştir.
4 farklı bölgede aktif olarak çalışan
maden ocaklarının kesme işlemleri kayacın sertlik parametresinin azlığından
dolayı basit açık işletme yöntemi ile yapılmaktadır. Yüzeyden kesme yöntemi ile
alınan kayaçlar direk piyasaya sürülmektedir.
Tozuma ve gürültü kaynakları İş Sağlığı
ve Güvenliği ölçütlerine göre oldukça fazla olup sınır değerleri aştığı işlem
sırasında gözlenmiştir.