EVALUATION OF DECORATIVE STONE QUARRIES IN NEVŞEHİR PROVINCE IN TERMS OF MEDICAL GEOLOGY


Creative Commons License

Yapıcı N.

CUKUROVA 12th INTERNATIONAL SCIENTIFIC RESEARCHES CONFERENCE, Adana, Turkey, 9 - 12 March 2024, pp.814-824

  • Publication Type: Conference Paper / Full Text
  • City: Adana
  • Country: Turkey
  • Page Numbers: pp.814-824
  • Çukurova University Affiliated: Yes

Abstract

Doğal taş çok yönlü kullanımı olan, yapılarda duvar, döşeme ve çatı gibi kısımlarda değerlendirilebilen bir malzemedir. Türkiye, jeolojik yapısı nedeniyle zengin doğal taş varlığına sahiptir. Nevşehir ve civar bölgesi Erciyes ve Hasan Dağının patlamasına bağlı olarak oluşan volkanik tüf, ignimbrit özelliklerine sahip kayaçları ile ünlüdür. Bu kayaçlar daha çok cephe ve zemin kaplaması olarak kullanılmaktadır. Volkanik tüf taşlar doğal bir izolasyon malzemesi olup, ısı yalıtımı yaparak mekanların kışın sıcak, yazın serin olmasına katkı sağlamaktadır. Bu çalışmada, bölgedeki maden ocaklarında çıkarılan kayaçların kimyasal, mineraloji içeriğine bağlı olarak kanserojen materyallere sahip olabilme riski irdelenmiştir. Özellikle bölgede bulunan volkanik tüf kayaları içinde zeolit grubu minerali olan eriyonit bulunur. Bu mineralin mikroskopik boyuttaki tozlarının akciğer kanserine yol açtığı bilinmektedir. Zeolit mineralleri genellikle volkanik kaya birimlerinin gölsel çökellerle ilişkili olduğu alanlarda yaygınlaşmaktadır.

Çalışma alanında yerleşim yerlerinde kanser vakaları da görülmektedir. Bu nedenle Nevşehir bölgesinde Eriyonit minareli bir halk sorunu haline gelmiştir. Nevşehir-Avanos-Ürgüp bölgelerinden numune alımları gerçekleşmiştir. 

Bölgedeki maden işletme ocaklarından getirilen örnekler üzerinde ICP-MS kimyasal, XRD, mikroskop ve SEM çalışmaları yapılmıştır. Mineral parajenezleri; Kuvars, feldspat, sanidin, hedenberjit, kaolin olarak tespit edilmiştir.

4 farklı bölgede aktif olarak çalışan maden ocaklarının kesme işlemleri kayacın sertlik parametresinin azlığından dolayı basit açık işletme yöntemi ile yapılmaktadır. Yüzeyden kesme yöntemi ile alınan kayaçlar direk piyasaya sürülmektedir. 

​Tozuma ve gürültü kaynakları İş Sağlığı ve Güvenliği ölçütlerine göre oldukça fazla olup sınır değerleri aştığı işlem sırasında gözlenmiştir.