Bu çalışmada Türkiye’nin illeri arasındaki ticaret akımları yapısal çekim modeli ile analiz edilmiştir. Dış ticaret literatüründe yaygın bir şekilde ticaret maliyetlerinin ticaret akımlarına olan etkisini tahmin etmek için kullanılan çekim modeli, bu çalışmada bölgeler arası ticaret akımlarının incelenmesinde kullanılmıştır. Araştırma, Türkiye’nin 81 ilinin 2006-2020 yıllarını kapsamaktadır. Çekim modeli literatüründe sıklıkla karşılaşılan sıfır ticaret akımları ve çok yönlü direnç terimlerinin ihmali gibi problemler çeşitli ekonometrik yöntemlerle ele alınmıştır. Ulaşılan bulgulara göre; aralarında ticaret yapan illerin GSYH’lerindeki artış, illerin komşuluk ilişkisi ve illerin denize kıyısının olması ikili ticareti artırırken; iki il arasındaki mesafe ve illerin komşu bir ülkeyle sınırının olması ikili ticareti azaltmaktadır. Ayrıca, analiz sonucunda Linder hipotezinin öngörüsünün tersi bir sonuca ulaşılmıştır. Buna göre, Türkiye’deki iller arasındaki talep koşullarındaki farklılıkların ikili ticareti artırıcı bir etkisi bulunmaktadır.
In this study, trade flows between Turkey’s provinces are analyzed with the structural gravity model. The gravity model that is widely used in international trade literature to estimate the effects of trade costs on trade flows, is used to analyze the interregional trade flows in this study. The research consists of 2006-2020 period for Turkey’s 81 provinces. Typical issues within the gravity model literature such as zero trade flows and omission of multilateral resistance terms are treated with the appropriate econometric techniques. According to the findings, an increase in provinces’ GDP’s, sharing a common border and having a shore lead to increase bilateral trade. On the other hand, an increase in distance between provinces and having a national border lead to decrease bilateral trade. Also, the opposite of the prediction of the Linder hypothesis is reached as a result of the analysis. Accordingly, differences in demand conditions between provinces in Turkey have an increasing effect on bilateral trade.
