Akademik Veri Yönetim Sistemi
ODÜ Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi (ODÜSOBİAD), cilt.12, sa.1, ss.301-318, 2022 (Hakemli Dergi)
İnsanoğlunun varoluşu ile birlikte ihtiyaçlar doğrultusunda ortaya çıkan tekstil, geçmişten günümüze günlük yaşamın bir parçası olarak varlığını sürdürmüştür. Tekstil sanatı içinde önemli bir yere sahip olan keçecilik ve örmeciliğin farklı uygarlıklarda farklı şekillerde oluşturulduğu bilinmektedir. Tarihsel süreç içinde fonksiyonel nesneler olarak kullanılan keçe ve örme ürünlerin, geleneksel üretimine devam edilmekle birlikte, endüstriyel üretim yöntemleri ile modern tasarım anlayışının biçimlendirdiği, tasarım nesnelerinin şekillendirilmesinde de kullanıldığı görülmektedir. Günümüzde farklı yüzey arayışları sonucunda tekstil tekniklerinin kullanımına rastlanmakla birlikte, özellikle örme ve keçe tekniğinin sanat alanlarında farklı bir ifade aracı olarak yer aldığı görülmektedir. Araştırmanın amacı, yünün keçeleşme potansiyelini farklı örme teknikleri ile birleştirerek hacimli yüzey etkili sanat nesnesi ve sanatsal giysi oluşturma aşamasını ortaya koymaktır. İki farklı teknik arasında ilişki kurmanın yeni yollarının bulunmasının amaçlandığı çalışmada; tasarım disiplinleri arasında bir diyalog kurulması ve sanat nesnesi ile sanatsal giysi tasarım değişkenlerinin birbiri ile ilişkileri, beden ve boşluk aralığında incelenmektedir. Araştırmada yün malzeme ile geliştirilen yüzey arayışları örme ve keçe teknikleri ile sınırlandırılmış olup, örgü terimi sadece el örgüsünü ifade etmektedir. Yün malzemenin sanat nesnesine dönüşmesindeki potansiyeli, örme ve keçe tekniği ile birleşerek çalışmaların yüzeylerinde yenilikçi, değişken, hacimsel alternatifler oluşturmuştur. Keçeleşme özelliği ile birlikte giysi üretim yöntemleri dışında yeni biçimlendirme olanaklarının sunulduğu çalışmada, betimsel tarama yönteminden yararlanılarak alan yazın taraması yapılmış, oluşturulan sanatsal nesne ve sanatsal giysi uygulama süreçlerinde ise eylem (uygulamaya dayalı) araştırması yöntemi kullanılmıştır. Yünü, çok yönlü doğal elyaf olarak yeni bir ışık altında inceleyen araştırmadan edinilen sonuca göre; yünün yapağıdan, sanat nesnesine ve modaya kadar kalıcı bir trend olmaya devam etmekte olduğu, üstün performanslı özellikleri ile yün ve örme endüstrisinin sadece moderniteye ve ticari başarıya uyum sağlamasının ötesinde tasarım ve sanat alanlarında yün malzemenin ve potansiyelinin farkına varıldığı anlaşılmaktadır.