Multicongress II. Uluslararası Multidisipliner Çalışmalar Kongresi, Adana, Türkiye, 04 Mayıs 2018
İbn
Kuteybe (ö.276 /889), döneminde Ehl-i Sünnet’in sözcüsü olarak bilinen, duruşu
ve faaliyetleriyle devlet erkânının teveccühünü kazanmış çok yönlü bir âlimdir.
Kur’ân hakkında ortaya atılan bir takım iddialara cevap vermek ve Kur’ân’la
ilgili zihinlerde oluşan bazı problemleri çözmek maksadıyla yazdığı Te’vîlu
muşkili’l-Kur’ân’ı Ulûmu’l-Kur’ân için olduğu kadar kırâatlerin müşkül
meselelerine temas etmesi hasebiyle kırâat ilmi için de önemli bir kaynaktır. Bu
tebliğ, kırâatlerde ve mushaflarda görülen ihtilafları öne sürerek Kur’ân’ın
ilahiliğini tartışanlara, Te’vîlu muşkili’l-Kur’ân’da verdiği cevaplar
çerçevesinde, kırâat ilminin bazı problemli konularına İbn Kuteybe’nin
yaklaşımını ortaya koymayı amaçlamaktadır. Bu meyanda tebliğ, onun kırâatlerde görülen ihtilafa yaklaşımını,
ahrufu seb’a hadisi hakkındaki görüşünü, kırâat ihtilaflarını tasnifini,
kırâatlerdeki ihtilafın mahiyetine dair görüşünü, bütün kıraat vecihleriyle Kur’ân
okuma hakkındaki görüşünü, sahabe mushaflarında görülen ziyade ve noksanlara
dair yaklaşımını, Kur’ân metninde lahn bulunduğuna yönelik rivayetlere
yaklaşımını ve bazı kurrânın kırâatinde görülen lahn/hatalı okuyuş örnekleri
hakkındaki görüşünü içermektedir.