Petrol üretiminin İran Ekonomisi Üzerine Etkileri


BAL H., ALGAN N., AKÇA E. E.

İstanbul Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, sa.50, ss.17-38, 2014 (Hakemli Dergi)

Özet

Bu çalışmada, kişi başına GSYH ve petrol üretimi arasındaki kısa ve uzun dönem ilişkileri İran
ekonomisi için araştırılmıştır. Petrol üretimini temsilen, petrol ihraç gelirleri ve petrolün sanayi
sektöründe kullanım miktarı alınmıştır. Modeldeki diğer değişkenler, tüketici fiyat endeksi
ve reel döviz kuru olarak belirlenmiştir. 1967-2011 dönemi yıllık verileri eşbütünleşme, hata
düzeltme, varyans ayrıştırması ve etki tepki fonksiyonu ile analiz edilmiştir. Elde edilen sonuçlar,
değişkenlerin uzun dönemde eşbütünleşik olduğunu göstermektedir. Uzun dönemde kişi başına
GSYH ile petrol ihraç gelirleri, TÜFE ve reel döviz kuru arasında negatif yönlü; sanayi sektörü
petrol kullanım miktarı ile ise pozitif yönlü ve anlamlı ilişkiler olduğu tespit edilmiştir. Kısa
dönemde ise sadece petrol ihraç geliri ve reel döviz kuru ile kişi başına GSYİH arasında karşılıklı
ilişki olduğu belirlenmiştir.